نور در حرم نور

تفسیر قران در محضر حضرت معصومه سلام الله علیها

نور در حرم نور

تفسیر قران در محضر حضرت معصومه سلام الله علیها

کلمات کلیدی

آخرین نظرات

6-3. مائده/8 رعایت عدالت حتی با دشمن

چهارشنبه, ۱۰ خرداد ۱۳۹۶، ۱۲:۳۲ ق.ظ
۹۶/۰۳/۱۰ موافقین ۰ مخالفین ۰
استاد ابوالقاسم

j6

نظرات  (۵)

علی علیه السلام و بستن آب به روی دشمن

ما واقعا باید در احوال پیشوایان بزرگ دینمان یعنی در احوال معصومین تامل و تفکر کنیم، ببینیم آنها چگونه بودند. این خیلی فکر دارد: جنگ صفین در یکی از کرانه های فرات رخ داد. اصحاب معاویه «شریعه » یعنی محلی را که می شد آب برداشت می گیرند. بعد علی علیه السلام وارد می شود. اصحابش بی آب می مانند. [پیکی را] نزد معاویه می فرستد که آخر ما اول برای مذاکره و صحبت کردن آمده ایم، بلکه خداوند با مسالمت این مشکل را از میان مسلمین بردارد و حل کند، چرا دست به چنین کاری زدی؟ ولی معاویه که فکر می کند پیروزی بزرگی به دست آورده گوشش بدهکار نیست. وقتی که امیر المؤمنین می بیند که فایده ندارد، دستور حمله می دهد و همان روز به شام نرسیده، اصحاب معاویه رانده می شوند و اصحاب علی علیه السلام شریعه را می گیرند. بعد اصحاب می گویند: ما حالا دیگر مقابله به مثل می کنیم و اجازه نمی دهیم اینها آب بردارند. علی علیه السلام می گوید: ولی من این کار را نمی کنم چون آب یک چیزی است که خدا آن را برای کافر و مسلمان قرار داده. این کار دور از شهامت و فتوت و مردانگی است. آنها چنین کردند، شما نکنید. علی نمی خواهد پیروزی را به بهای یک عمل ناجوانمردانه به دست بیاورد.

اصل در دین اسلام و سیرۀ حضرات معصومین علیهم السلام رأفت و نرمش است.اما گاهی بدون صلابت و قاطعیت نمی توان جامعه را اداره کرد، زیرا متخلفان، احساس امنیت کامل نموده و باعث سلب آسایش مردم می شوند و فساد و بی عدالتی را فراگیر می کنند. بنابراین قوانین اسلام از باب رحمت به کل امت تشریع گشته است اما در بعضی از مواقع جراحی عضوی فاسد همانند (مشرکین، منافقین،متخلفان و ...) برای صحت بدن، ضروری و اجتناب ناپذیر است.

>> قاطعیت باید داشت اما با عدالت . 
بعضی در برابر دشمن قاطعیت ندارند و اسمش را مدارا می گذارند .
ما می گوییم در برخورد های با قاطعیت برای احقاق حق نیز حتما  عدالت و تقوا باید رعایت شود
عدالت یک رکن مهم اسلام
کمتر مسالهاى است که در اسلام به اهمیت عدالت باشد، زیرا مساله عدل همانند مساله توحید در تمام اصول و فروع اسلام ریشه دوانده ، یعنى همانطور که هیچیک از مسائل عقیدهاى و عملى ، فردى و اجتماعى ، اخلاقى و حقوقى ، از حقیقت توحید و یگانگى جدا نیست ، همچنین هیچیک از آنها را خالى از روح عدل نخواهیم یافت .
بنابراین جاى تعجب نیست که عدل بعنوان یکى از اصول مذهب و یکى از زیر بناهاى فکرى مسلمانان شناخته شود، گر چه عدالتى که جزء اصول مذهب است یکى از صفات خدا است و در اصل خداشناسى که نخستین اصل از اصول دین است مندرج مى باشد ولى ممتاز ساختن آن بسیار پر معنى است
و به همین دلیل در مباحث اجتماعى اسلام روى هیچ اصلى به اندازه عدالت تکیه نشده است .
ملاحظه احادیث زیر بعنوان نمونه براى درک اهمیت این موضوع کافى است .
پیامبر اسلام (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) مى فرماید:
ایاکم و الظلم فان الظلم عند الله هو الظلمات یوم القیامة .
از ظلم بپرهیزید زیرا در روز رستاخیز که هر عملى بشکل مناسبى مجسم میشود ظلم در شکل ظلمت تجسم خواهد یافت و پرده اى از تاریکى ، اطراف ظالمان را فرا خواهد گرفت و مى دانیم هر خیر و برکتى هست در نور است و ظلمت منبع ، هر گونه عدم و فقدان میباشد.
مدارا عبارت است از رفتار همراه با نرمى و تسامح در جایى که به صورت عادى و معمول، انتظار برخورد و شدت عمل وجود دارد. این واژه در فارسى مرادف با «رفق» در زبان عربى نیز استعمال مى‏شود. مدارا با سازش تفاوت دارد. مدارا در جایى است که کوتاه آمدن باعث آسیب به اصول و اساس اسلام نشود یا کوتاه آمدن در منافع شخصى و گذشت از خویشتن است، در صورتى که سازش، کوتاه آمدن در اصول براى رسیدن به منافع شخصى و خصوصى است. پیشوایان دین چه پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله و چه جانشینان به‏حقش این اصل را تا آنجا که دین اجازه مى‏داد، در سیره سیاسى و اجتماعى خود به کار مى‏بستند و هرگاه با یکى از اصول اسلام تعارض مى ‏یافت، یا مصالح حکومت و جامعه اسلامى را به مخاطره مى‏افتاد، با قاطعیت تمام عمل مى‏کردند؛
در کتاب فتوح نیز آمده است: بعد از ماجرای بسته شدن آب توسط معاویه و همراهانش، و پیغام امام به معاویه برای گشودن آب، معاویه به عمرو بن عاص گفت: رأى تو چیست؟
عمرو بن عاص گفت: من معتقدم على کسى نیست که تشنه بماند؛ و بدون آن که از فرات آب بنوشد، به آن بنگرد. او براى چیزى جز آب آمده است. پس از بستن آب دست بردار تا او و ما بنوشیم.(2)
ولی معاویه اجازه نداد تا یاران امام از آب استفاده کنند.
آن گاه همگی گفتند: به خدا سوگند، قطره اى آب به عراقیان نخواهیم داد تا تشنه لب بمیریند.(3)
این جریان نشانگر آن است که معاویه از هر وسیله ای برای پیروزی استفاده می کرد. و این حاکی از خباثت و بی رحمی اوست.
در کتاب أخبار الطوال آمده است: عراقیان یک شبانه روز بى آب به سر بردند...و یاران معاویه از برداشتن آب ممانعت می کردند.
بعد از این ماجرا على علیه السلام را اندوهى سخت فرا گرفت و از مصیبت تشنگى سپاهیانش سینه اش تنگ شد. اشعث بن قیس نزد وى آمد و گفت: اى امیر مؤمنان!
آیا در حالى که تو در میان مایى و شمشیرهایمان با ماست، آن سپاه - معاویه و همراهیانش- آب را بر ما می بندند؟!
بگذار من به سوى آب پیشروى کنم. به خدا سوگند، زنده باز نمى گردم مگر آن که آب بیاورم. به اَشتر هم فرمان ده که با سوارانش به من بپیوندند.
على علیه السلام به او فرمود: « به آنچه در نظر دارى، عمل کن».
او صبحگاهان- با اشتر- به سوى ابو اعور پیشروى کردند و با آنان درگیر شدند. و دلاورانه با ایشان جنگیدند تا اینکه اشتر در آن کارزار، آنان را از اطراف شریعه فرات دور کرد و آب به دست یاران امام على علیه السلام افتاد.(4)
در شرح نهج البلاغة آمده است: على (علیه السلام) و یارانش – بعد از آنی که دیدند آب بر روی شان بسته شده- از معاویه و یارانش خواستند که آب را برایشان بگشایند؛
ولی آنان گفتند: به خدا سوگند، قطره اى آب به شما نخواهیم داد تا تشنه لب بمیرید.
آنگاه امام على علیه السلام، اشتر را با سپاهى به یارى اشعث و شبث، گسیل داشت. و هر دو سپاه با هم جنگیدند تا اینکه آب به دست یاران امام على علیه السلام افتاد.


ابن اثیر در کتاب کامل فى تّاریخ ـ در بیان جنگ بر سر آب ـ می نویسد: سپاه على علیه السلام با سپاه شام جنگیدند تا اینکه آب در دست یاران على علیه السلام افتاد.
آن گاه یاران علی(علیه السلام) گفتند: به خدا سوگند،- دیگر- به شامیان آب نمى دهیم؛ ولی على ( علیه السلام) برای یارانش پیک فرستاد و فرمود: «به قدر حاجت از آن آب برگیرید و اجازه دهید که شامیان هم از آب برگیرند؛ همانا آنان –پیش از این- ستم کردند، پس شما، خود ستم می کنید».

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی