بسم الله الرحمن الرحیم
قالَ رَجُلانِ مِنَ الَّذینَ یَخافُونَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمَا ادْخُلُوا عَلَیْهِمُ الْبابَ فَإِذا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّکُمْ غالِبُونَ وَ عَلَى اللَّهِ فَتَوَکَّلُوا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنینَ (23)
دو نفر از میان جمعیتى که ترس خدا در دل داشتند و خدا به آن دو موهبتى کرده، روى به مردم کرده و گفتند: از مرز این سرزمین داخل شوید، و مطمئن باشید که همین که از مرز گذشتید شما غالب خواهید شد، و اگر براستى ایمان دارید توکل و تکیه به خدا کنید (23).
فرجام رجلان این آیه ( یوشع ع و کالب) :
یوشع وصی حضرت موسی میشود و در مدت 40 ساله سرگردانی این دو بزرگوار جزو معدود افرادی بودند که اجازه ورود به شهر مقدس را داشتند
وَ جاءَ رَجُلٌ مِنْ أَقْصَى الْمَدینَةِ یَسْعى قالَ یا مُوسى إِنَّ الْمَلَأَ یَأْتَمِرُونَ بِکَ لِیَقْتُلُوکَ فَاخْرُجْ إِنِّی لَکَ مِنَ النَّاصِحینَ (20) قصص
فرجام رجل من اقصی ( مؤمن آل فرعون ):
این فرد همان مؤمن آل فرعون است. و رستگار میشود
وَ جاءَ مِنْ أَقْصَا الْمَدینَةِ رَجُلٌ یَسْعى قالَ یا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلینَ (20) یس
فرجام حامی مرسلین ( حبیب نجار ) :
قیل الدخل الجنة : او شهید شد ، خواص از شهادت نمیهراسند و حق گویی هدف آنهاست
حبیب نجار - که گفته شده در زمان فرستاده شدن دو فرستاده حضرت عیسی به انطاکیه در زمان خطر به یاری دو رسول آمده
وَ قالَ رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ یَکْتُمُ إیمانَهُ أَ تَقْتُلُونَ رَجُلاً أَنْ یَقُولَ رَبِّیَ اللَّهُ وَ قَدْ جاءَکُمْ بِالْبَیِّناتِ مِنْ رَبِّکُمْ وَ إِنْ یَکُ کاذِباً فَعَلَیْهِ کَذِبُهُ وَ إِنْ یَکُ صادِقاً یُصِبْکُمْ بَعْضُ الَّذی یَعِدُکُمْ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدی مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ کَذَّابٌ (28) سوره غافر ص 470
فرجام مؤمن آل فرعون ( حزقیل ) :
طبق آیه زیرنتوانستد بر دین حِزْقِیل دست پیدا کنند
فَوَقاهُ اللَّهُ سَیِّئاتِ ما مَکَرُوا وَ حاقَ بِآلِ فِرْعَوْنَ سُوءُ الْعَذابِ (45)
نکته وداستان زیبای قرآنی : طبق احادیث حزقیل با موسی ع از دریا رد شد، مردم در زمان معصومین طبق این آیه فکر میکردند جان حزقیل در امان ماند اما معصوم تفسیر دیگری میکنند و میگویند بلکه دینش در امان ماند و سرانجام به طرز فجیعی به شهادت رسید و این حدیث در تفسیر قمی ذیل این آیه وارد شده است :
قَوْلُهُ: فَوَقاهُ اللَّهُ سَیِّئاتِ ما مَکَرُوا یَعْنِی مُؤْمِنَ آلِ فِرْعَوْنَ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع وَ اللَّهِ لَقَدْ قَطَعُوهُ إِرْباً إِرْباً- وَ لَکِنْ وَقَاهُ اللَّهُ أَنْ یَفْتِنُوهُ فِی دِینِه
فرجام عدم توجه مردم به خواص و دستور جهاد :
تحریم 40 ساله و سرگردانی در ورود به شهر، نهایتا هم تمام این قوم در این 40 سال سال میمیرند( جز خواص) و فرزندانشان با عمالقه وارد جنگ میشوند.
قالَ فَإِنَّها مُحَرَّمَةٌ عَلَیْهِمْ أَرْبَعینَ سَنَةً یَتیهُونَ فِی الْأَرْضِ فَلا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْفاسِقینَ (26)
تفسیر نور استاد قرائتی از کلمه - «یَسْعى» گاه، خبررسانى به موقع و سوز و سرعت در کار، سرنوشت یک ملّت را عوض میکند . ( وظیفه خواص عمل به موقع است)
سرگردانی در زمین و تحریم های الهی، غضب خدا
قالَ رَجُلانِ مِنَ الَّذِینَ یَخافُونَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمَا» أحدهما یوشع بن نون و الآخر کالب بن یافنا، قال: و هما ابنا عمه، فقالا «ادْخُلُوا عَلَیْهِمُ الْبابَ فَإِذا دَخَلْتُمُوهُ» إلى قوله «إِنَّا هاهُنا قاعِدُونَ» قال: فعصى أربعون ألف و سلم هارون[1] و ابناه و یوشع بن نون و کالب بن یافنا [یوفتا] فسماهم الله فاسقین- فقال: فَلا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْفاسِقِین
یوشع بن نون ع ، کالب بن یافنا( در اثبات الوصیه نوشته کالب بن یوحنا ) ، و همچنین دو پسر یوشع بن نون و خود هارون ع از امر موسی تمرد نکردند
در علل سقوط همه این افراد و دیگر مثال ها رد پایی از مشکلات و فسادهای مالی دیده میشود.
امام علی ع : أَیْنَ إِخْوَانِیَ الَّذِینَ رَکِبُوا الطَّرِیقَ وَ مَضَوْا عَلَى الْحَقِّ أَیْنَ عَمَّار....
لُعِنَ الَّذینَ کَفَرُوا مِنْ بَنی إِسْرائیلَ عَلى لِسانِ داوُدَ وَ عیسَى ابْنِ مَرْیَمَ ذلِکَ بِما عَصَوْا وَ کانُوا یَعْتَدُونَ (78)
کانُوا لا یَتَناهَوْنَ عَنْ مُنکَرٍ فَعَلُوهُ لَبِئْسَ ما کانُوا یَفْعَلُونَ (79)
تَرى کَثیراً مِنْهُمْ یَتَوَلَّوْنَ الَّذینَ کَفَرُوا لَبِئْسَ ما قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ وَ فِی الْعَذابِ هُمْ خالِدُونَ (80)
وَ لَوْ کانُوا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ النَّبِیِّ وَ ما أُنْزِلَ إِلَیْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِیاءَ وَ لکِنَّ کَثیراً مِنْهُمْ فاسِقُونَ (81)
شیوه استدلال
مصباح المتهجد و سلاح المتعبد ؛ ج2 ؛ ص847
یَا کَرِیمُ یَا رَبِّ وَ أَنْتَ تَعْلَمُ ضَعْفِی عَنْ قَلِیلٍ مِنْ بَلَاءِ الدُّنْیَا وَ عُقُوبَاتِهَا وَ مَا یَجْرِی فِیهَا مِنَ الْمَکَارِهِ عَلَى أَهْلِهَا عَلَى أَنَّ ذَلِکَ بَلَاءٌ وَ مَکْرُوهٌ قَلِیلٌ مَکْثُهُ یَسِیرٌ بَقَاؤُهُ قَصِیرٌ مُدَّتُهُ فَکَیْفَ احْتِمَالِی لِبَلَاءِ الْآخِرَةِ وَ جَلِیلِ «49» وُقُوعِ الْمَکَارِهِ فِیهَا وَ هُوَ بَلَاءٌ تَطُولُ «50» مُدَّتُهُ وَ یَدُومُ مَقَامُهُ «51» وَ لَا یُخَفَّفُ عَنْ أَهْلِهِ لِأَنَّهُ لَا یَکُونُ إِلَّا عَنْ غَضَبِکَ وَ انْتِقَامِکَ وَ سَخَطِکَ وَ هَذَا مَا لَا تَقُومُ لَهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ یَا سَیِّدِی فَکَیْفَ لِی «52» وَ أَنَا عَبْدُکَ الضَّعِیفُ الذَّلِیلُ الْحَقِیرُ الْمِسْکِینُ الْمُسْتَکِینُ