نور در حرم نور

طرح بحث از استاد ابولقاسم

• مکتب ما وقرآن مکتب مقاومت است. همه تعالیم دین اعم از اعتقادات واخلاق واحکام در این زمینه می تونه به مقاوم سازی امت کمک کنه.
• مخصوصا مساله روزه که یکی از اصلی ترین مناسک مقاومت است: در کنارش به سایر مناسک دینی هم باید بپردازیم(حج ونماز ومقاومت. ما مقابل خدا سر خم می کنیم وپیشانی بر خاک می گذاریم ودر مقابل غیر خدا این کار را نمی کنیم. من خاف الله..)
• رسیدگی به فقرا هم در جهت مقاومت: احصروا فی سبیل الله
• روزه: سحر خیزیها، دوری از وسوسه های شیطان در شرایط سخت: آمادگی رزمنده مقاومت برای شرایط سخت
• فرمایش امیرالمومنین ع: گیاهانی که در بیابان می رویند بسیار سخت تر هستند: روزه کمک می کند که بتوانیم در مقابل دشمنان مقاومت کنیم.

نظر شخصی: پاسخ به سوال مخاطب که اصلا چرا باید سختی بکشیم؟ (در ذیل این پاسخ جایگاه بحث بر اساس صحبت استاد ابولقاسم بیان می شود.)

• ما می خواهیم به این برسیم که مناسک دینی شخصیت مقاوم تربیت می کنند 
• سختی کشیدن با این مناسک برای مقاوم تربیت شدن است. (نکته تربیتی از نظر متخصصان هم می شود استخراج کرد برای توجه به مقاومت در تربیت فرزند)
• اما سوال مهم مخاطب: اصلا چرا باید سختی بکشیم؟
• شروع به پاسخ: مردم نسبت به دعوت انبیا دو دسته می شوند. یک سری ایمان می آورند یک سری منکر می شوند.
• شخصی که مومن می شود یعنی آخرت را بر دنیا ترجیح می دهد (یرید الدنیا ویرید الاخره سوره اسرا رو میشه دید)
• شخصی که مومن میشه وخدا روقبول میکنه سرپرستی این شخص را خدا بر عهده می گیرد (الله ولی الذین آمنوا) وخدا او را تربیت می کند. (روایت انتم کالمرضی ورب العالمین کالطبیب)
• سرپرستی خدا برای ما چکار می کند؟ چرا ما نیاز به تربیت داریم؟ ما چه مریضی هایی داریم که نیاز به مداوا دارد؟
• هدف تربیت دینی: انسانی که به دنیا می آید بالفعل حیوان است وبالقوه انسان. (شواهد از بحث شهید مطهری، فرمایش امام خمینی) (اگر شد بیان دیگری هم برای هدف تربیت دین بگیم)
  • امام خمینی: اساس عالم بر تربیت انسان است. انسان عصاره همه موجودات است وفشرده همه عالم که انبیا آمده اند که این عصاره بالقوه را بالفعل کنند وانسان یک موجود الهی بشود که این موجود الهی تمام صفات حق تعالی در اوست وجلوه گاه نورمقدس حق تعالی است.
  • نزدیک شدن به سرچشمه هستی وفیض مطلق (تعبیر شهید مطهری (در آزادی معنوی بود فکر کنم) که قرب را اینچنین معنا کرده بودند)
• پس افرادی که تحت تربیت خدا قرار بگیرند به مرور انسان می شوند وبه انسان کامل شدن نزدیک می شوند. (آیه سوره فتح)
• کسانی هم که به خدا ایمان نیاورند در همان حیوانیت می مانند وحتی از حیوان هم بدتر می شوند (اولئک کالانعام بل هم اضل)
• رفع یک شبهه: کسانی که فکر می کنند بدون عمل به دستورات دین انسان هستند واتفاقا به ظاهر مسلمان ها انسانیت ندارند هم خوب است که پاسخ داده شود تا معلوم شود انسانیت چیست وچرا ما خیلی ها که فکر می کنند انسان هستند با انسانیت حقیقی فاصله دارند؟ باید انسان تراز قرآن معرفی شود تا تمایزش با انسان عرفی متمایز شود.
• این تربیت وانسان شدن چطور اتفاق می افتد؟ مانند مراجعه به طبیب (انتم کالمرضی ورب العالمین کالطبیب)
  • اول انسان باید طبیب را قبول داشته باشد تا نسخه ای که می دهد را عمل کند. (ایمان آوردن به خدا)
  • بعد باید به نسخه ای که می دهد توجه کند وسرسری نگیرد. مثلا دارو را تهیه کند ودم دست بگذارد وتوصیه های پزشک را بخواند.(مراجعه به قرآن وروایات که نسخه درمان ما هستند)
  • در نهایت برای درمان باید از آن دارو همانطور که طبیب گفته وسر ساعت وبه مقدار مشخص مصرف کند تا خوب شود(به دستورات هم باید دقیق عمل شود تا انسان درمان شود وانسان شود.)
• یکی از دردهایی که ما داریم ونیاز به درمان دارد مقاوم نبودن ما هست.
  • مقاوم نبودن باید با چند مثال بیان شود تا مخاطب ملموس ببیند که مقاوم نیست واین درد را در خود حس کند.
  • بعلاوه باید برای مخاطب جا بیافتد که مقاوم بودن برایش خوب است تا انگیزه داشته باشد خود را مقاوم کند.
• پس یکی از درمان های خدا با دستورات دینی درمان عدم مقاومت ماست تا مقاوم شویم.
  • در اعتقادات:
  • در اخلاقیات:
  • در مناسک واعمال: چند مثال زده شود از تربیت استقامت ما با دستورات دینی
• یکی از مهمترین مناسک در تربیت استقامت انسان روزه است که حکم آن در جز 2 ودر سوره بقره آمده است:
  • یا ایها الذین آمنوا: ای کسانی که خدا را قبول کردید، ایمان آوردید
  • کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم:
  • لعلکم تتقون: معنای تقوا با تمرکز بر ((مقاوم سازی انسان توسط تقوا)) بیان شود.
• تذکر داده شود که روزه درست، باید ما را با تقوا کند.
  • جمله شهید مطهری که چطور بفهمیم بعد ماه رمضان روزه ما قبول شده(یعنی چطور بفهمیم که با تقوا شدیم)
  • افزایش مقاومت در مقابل شیطان وهوس بعد ماه رمضان باید اتفاق بیافتد.

#آیات-مرتبط

درست است که دستورات به ظاهر سختی دارد اما خدا در مجموع برای ما آسانی می خواهد: (این سختی کشیدن ها با روزه ودیگر مناسک در مجموع برای ما سبب آسانی وبه نفع ماست.)

یرید الله بکم الیسر ولایرید بکم العسر

سوره بقره آیه 185 (2 آیه بعد از آیه روزه)

#آیات-مرتبط

خدا نمی خواهد ما را به سختی بیاندازد همانطور که در مورد پیامبر خود نمی خواست.

ما انزلنا علیک القرآن لتشقی

سوره طه آیه 2

#کلام_بزرگان

هدف دستورات دین

امام خمینی:

اساس عالم بر تربیت انسان است. انسان عصاره همه موجودات است وفشرده همه عالم که انبیا آمده اند که این عصاره بالقوه را بالفعل کنند وانسان یک موجود الهی بشود که این موجود الهی تمام صفات حق تعالی در اوست وجلوه گاه نورمقدس حق تعالی است.

صحیفه امام خمینی ج 14 ص 153

#کلام_بزرگان

هدف دستورات دین

امام خمینی:

اساس عالم بر تربیت انسان است. انسان عصاره همه موجودات است وفشرده همه عالم که انبیا آمده اند که این عصاره بالقوه را بالفعل کنند وانسان یک موجود الهی بشود که این موجود الهی تمام صفات حق تعالی در اوست وجلوه گاه نورمقدس حق تعالی است.

صحیفه امام خمینی ج 14 ص 153

مومنین به تبعیت از امیرالمومنین باید به چنان ایمانی دست پیدا کنند که طوفان های روزگار آن را از بین نبرد:

کُنْتَ کَالْجَبَلِ لَا تُحَرِّکُهُ الْعَوَاصِفُ‏ وَ لَا تُزِیلُهُ الْقَوَاصِفُ‏ «5» وَ کُنْتَ کَمَا قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ضَعِیفاً فِی بَدَنِکَ قَوِیّاً فِی أَمْرِ اللَّه‏

الفقیه ج 2 ص 593(بخشی از زیارت نامه امیرالمومنین علیه السلام)

در مورد برخی مومنین:

ِ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الْأَوَّلِ ع‏ قَالَ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ قُمَّ یَدْعُو النَّاسَ إِلَى الْحَقِّ یَجْتَمِعُ مَعَهُ قَوْمٌ کَزُبَرِ الْحَدِیدِ لَا تُزِلُّهُمُ الرِّیَاحُ الْعَوَاصِفُ‏ وَ لَا یَمَلُّونَ مِنَ الْحَرَبِ وَ لَا یَجْبُنُونَ وَ عَلَى اللَّهِ یَتَوَکَّلُونَ‏ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِین‏

(بحار ج 57 ص 216)

#آیات-مرتبط

هوالذی ارسل رسوله بالهدی ودین الحق لیظهره علی الدین کله ولو کره المشرکون (28 فتح)

مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُمْ تَراهُمْ رُکَّعاً سُجَّداً یَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنَ اللَّهِ وَ رِضْواناً سیماهُمْ فی‏ وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذلِکَ مَثَلُهُمْ فِی التَّوْراةِ وَ مَثَلُهُمْ فِی الْإِنْجیلِ کَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوى‏ عَلى‏ سُوقِهِ یُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِیَغیظَ بِهِمُ الْکُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَ أَجْراً عَظیماً

ترجمه استاد انصاریان:

محمّد، فرستاده خداست و کسانى که با او هستند بر کافران سرسخت و در میان خودشان با یکدیگر مهربانند، همواره آنان را در رکوع و سجود مى‏بینى که پیوسته فضل و خشنودى خدا را مى‏طلبند نشانه آنان در چهره‏شان از اثر سجود پیداست، این است توصیف آنان در تورات، و اما توصیفشان در انجیل این است که وجودشان چون زراعتى است که جوانه‏هاى خود را رویانده پس تقویتش کرده تا ستبر و ضخیم شده، و در نتیجه بر ساقه‏هایش [محکم و استوار] ایستاده است، به طورى که دهقانان را [از رشد و انبوهى خود] به تعجب مى‏آورد تا خدا به وسیله [انبوهى و نیرومندى‏] مؤمنان، کافران را به خشم آورد. [و] خدا به کسانى از آنان که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام داده‏اند، آمرزش و پاداشى بزرگ وعده داده است.

(29 فتح)

#آیات-مرتبط

آیات 54 تا 56 سوره مائده که جزء آخرین سوره هایی است که بر پیامبر نازل شده که یکی از آیاتش آیه ولایت وآیه قبل وبعد آن است ودر آن خداوند بیان می کند که با حضور ولی الهی ومومنینی که ویژگی شان در آیه 54 بیان شده حزب الله تشکیل می شود واین حزب خدا پیروز است. 

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْکُمْ عَنْ دینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکافِرینَ یُجاهِدُونَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ لا یَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتیهِ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ (54)

(آیه ولایت:) انما ولیکم الله ...(55)

ومن یتول الله ورسوله فان حزب الله هم الغالبون(56)

سوره مائده

پ.ن: در تفسیر این آیات (مثلا تفسیر نمونه) در شان نزول این آیات نکاتی گفته اند که دیدنش خالی از فایده نیست. مثل اینکه خداوند فرموده که آیه 54 در حق قوم سلمان نازل شده. یا اینکه در حق یاران قائم نازل شده.

#آیات-مرتبط

نیاز به استقامت در مسیر حق وکوتاه نیامدن در مقابل کفار

فَاسْتَقِمْ کَما أُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَکَ وَ لا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیرٌ (112هود)

فَلا تَهِنُوا وَ تَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَ اللَّهُ مَعَکُمْ وَ لَنْ یَتِرَکُمْ أَعْمالَکُمْ (35 محمد)

پس [با توجه به یارى و کارسازى خدا] سست نشوید و [کافران و مشرکان را] به آشتى و صلحى [که براى شما خفّت بار است‏] دعوت نکنید، در حالى که شما برتر هستید و خدا با شماست و هرگز از [ثواب و پاداش‏] اعمالتان نمى‏کاهد. (35)(ترجمه استاد انصاریان)

وآیات دیگر

#آیات-مرتبط

یا ایها الذین آمنوا استعینوا بالصبر والصلاه ان الله مع الصابرین (بقره 153)

(نظر شخصی: میتوان گفت این آیه مرتبط است با آیه: قال موسی لقومه استعینوا بالله واصبروا ان الارض لله یورثها من یشاء من عباده والعاقبه للمتقین (اعراف 128)

که آیه 153 بقره چگونگی کمک گرفتن از خدا را بیان می کند.

 باتوجه به اینکه در روایات روزه بعنوان یکی از مصادیق صبر بیان شده یعنی آیه 153 می گوید از نماز وصبر در جهت حرکت در مسیر خدا ومقاومت مقابل دشمنان(اصبروا ان الارض لله یورثها...) )

#آیات-مرتبط

حتی انفاق در راه خدا هم باید در کمک به جبهه مقاومت باشد

لِلْفُقَراءِ الَّذینَ أُحْصِرُوا فی‏ سَبیلِ اللَّهِ لا یَسْتَطیعُونَ ضَرْباً فِی الْأَرْضِ یَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ أَغْنِیاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسیماهُمْ لا یَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحافاً وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلیمٌ (273بقره)

پ.ن: علاوه بر این آیه وپیام قبل (کمک از صبر ونماز) می توان مثالهای دیگری هم زد که چگونه مناسک دینی به تقویت مقاومت انسان در مسیر حق ومقاومت در مقابل دشمنان کمک می کند که چند مورد در صوت استاد حاج ابوالقاسم بود که پیاده شده صوت در پیام اول ذکر شد.

#کلام-بزرگان

خداوند هدف روزه را تقوا می داند وهمانطور که از تعبیر شهید مطهری مشخص می شود تقوا موجب افزایش مقاومت انسان در مسیر حق ومقابله با نفس وشیطان می شود.

در باب روزه مى‏گوید: یا ایُّهَا الَّذینَ امَنوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقونَ
اى مردم باایمان، براى شما روزه فرض شده است همچنان که براى پیشینیان شما فرض شده بود، چرا؟ قرآن فلسفه را هم ذکر مى‏کند: لَعَلَّکُمْ تَتَّقونَ براى اینکه در شما روح تقوا و ملکه تقوا پیدا بشود. ملکه تقوا یعنى چه؟ یعنى‏ تسلط بر نفس. تسلط بر نفس همان است که امام صادق فرمود ربوبیت (الْعُبُودیّةُ جوهَرَةٌ کُنْهُهَا الرُّبوبیَّة)..

پس اگر ما ماه رمضانى را گذراندیم، شبهاى احیایى را گذراندیم، روزه‏هاى متوالى را گذراندیم و بعد از ماه رمضان در دل خودمان احساس کردیم که بر شهوات خودمان بیش از پیش از ماه رمضان مسلّط هستیم، بر عصبانیت خودمان از سابق بیشتر مسلّط هستیم، بر چشم خودمان بیشتر مسلّط هستیم، بر زبان خودمان بیشتر مسلّط هستیم، بر اعضا و جوارح خودمان بیشتر مسلّط هستیم و بالاخره بر نفس خودمان بیشتر مسلّط هستیم و مى‏توانیم جلو نفس امّاره را بگیریم، این علامت قبولى روزه ماست.
اما اگر ماه رمضانى گذشت و تمام شد و حظّ ما از ماه رمضان- آن‏طور که پیغمبر اکرم فرمود که بعضى از مردم حظّشان از روزه فقط گرسنگى و تشنگى است- فقط این بوده که یک ماه یک گرسنگیهایى و یک تشنگیهایى کشیدیم (اغلب هم از بس که سحر و افطار مى‏خوریم تشنه و گرسنه هم نمى‏شویم ولى لااقل بدحال مى‏شویم)، یک بدحالى پیدا کردیم و در نتیجه این بدحالى قدرت ما بر کارکردن کمتر شد و بعد آمدیم روزه را متهم کردیم که روزه هم شد کار در دنیا؟! (آن که محصل و دانشجوست گفت من در تمام این ماه رمضان قدرت درس خواندنم کم شد و آن که اهل کار دیگرى است گفت قدرت فلان کار من کم شد، پس روزه بد چیزى است)، این علامت قبول نشدن روزه ماست.
درصورتى که اگر انسان در ماه رمضان روزه گیر واقعى باشد، اگر واقعاً به خودش گرسنگى بدهد و همین‏طور که گفته شده است سه وعده غذا را تبدیل به دو وعده کند، یعنى قبلًا یک صبحانه ویک ناهار و یک شام مى‏خورد، حالا دیگر ناهار نداشته باشد، افطارش فقط به اندازه یک صبحانه مختصر باشد، بعد هم سحر نه خیلى زیاد بر معده تحمیل کند بلکه یک غذاى متعارف بخورد، بعد احساس مى‏کند که هم نیروى بدنى‏اش بر کار افزایش پیدا کرده است و هم نیروى روحى‏اش بر کار خیر و براى تسلط بر نفس. این حداقل عبادت است.
ما در دو آیه‏ از آیات قرآن اینچنین مى‏خوانیم، یعنى در دو جا این آیه تکرار شده است: یا ایُّهَا الَّذینَ امَنُوا اسْتَعینوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلوةِ اى اهل ایمان! از نماز و از صبر- که به روزه تفسیر شده است- کمک بگیرید. این تعبیر خیلى عجیب است! به ما مى‏گویند از نماز استمداد کن، از روزه استمداد کن، یعنى تو نمى‏دانى که این نماز چه منبع نیرویى است! این روزه چه منبع نیرویى است! اگر به شما گفتند نماز بخوانید، شما را به یک منبع نیرو هدایت کرده‏اند و اگر گفته‏اند روزه بگیرید شما را به یک منبع نیرو هدایت کرده‏اند. براى اینکه بر نفس و روح خودتان مسلط بشوید نماز بخوانید، روزه بگیرید. الْعُبودیَّةُ جَوْهَرَةٌ کُنْهُهَا الرُّبوبیَّةُ..

مجموعه ‏آثاراستادشهیدمطهرى، ج‏23، ص475

خطاب یا ایها الذین آمنوا در ابتدای آیه

اینگونه خطاب (اى کسانى که ایمان آورده‏اید) به منظور توجه دادن مردم به صفت ایمانشان است، و گرنه مى‏فرمود: (اى مردم) لیکن خواست بفهماند با توجه به اینکه داراى ایمانید باید هر حکمى را که از ناحیه پروردگارتان مى‏آید بپذیرید، هر چند که بر خلاف مشتهیات، و ناسازگار با عادات شما باشد.

نمونه: در حدیثى از امام صادق نقل شد که فرمود:

لذة ما فى النداء ازال تعب العبادة و العناء

!:" لذت خطاب" یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا" آن چنان است که سختى و مشقت این عبادت را از بین برده است (مجمع البیان)

منبع: تفسیر المیزان ذیل آیه

خداى سبحان برى از هر نقص است، پس هر اثر خوبى که عبادتها داشته باشد، حال هر عبادتى که باشد تنها عاید خود عبد مى‏شود، نه خداى تعالى و تقدس، هم چنان که اثر سوء گناهان نیز هر چه باشد به خود بندگان برمى‏گردد" إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها" «سوره اسرا» این معنایى است که قرآن کریم در تعلیماتش بدان اشاره مى‏کند، و آثار اطاعتها و نافرمانى‏ها را به انسان بر مى‏گرداند انسانى که جز فقر و احتیاج چیزى ندارد، و باز قرآن در باره‏اش مى‏فرماید:" یا أَیُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ" «1».

#نکات-تفسیری

و در خصوص روزه، همین برگشتن آثار اطاعت به انسان را در جمله: (لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ) بیان کرده، مى‏فرماید: فائده روزه تقوا است، و آن خود سودى است که عاید خود شما مى‏شود، و فائده داشتن تقوا مطلبى است که احدى در آن شک ندارد، چون هر انسانى به فطرت خود این معنا را درک مى‏کند، که اگر بخواهد به عالم طهارت و رفعت متصل شود، و به مقام بلند کمال و روحانیت ارتقاء یابد، اولین چیزى که لازم است بدان ملتزم شود این است که از افسار گسیختگى خود جلوگیرى کند، و بدون هیچ قید و شرطى سرگرم لذت‏هاى جسمى و شهوات بدنى نباشد، و خود را بزرگتر از آن بداند که زندگى مادى را هدف بپندارد، و سخن کوتاه آنکه از هر چیزى که او را از پروردگار تبارک و تعالى مشغول سازد بپرهیزد.

و این تقوا تنها از راه روزه و خوددارى از شهوات بدست مى‏آید، و نزدیک‏ترین راه و مؤثرترین رژیم معنوى و عمومى‏ترین آن بطورى که همه مردم در همه اعصار بتوانند از آن بهره‏مند شوند، و نیز هم اهل آخرت از آن رژیم سود ببرد، و هم شکم‏بارگان اهل دنیا، عبارت است از خوددارى از شهوتى که همه مردم در همه اعصار مبتلاى بدانند، و آن عبارت است از شهوت شکم از خوردن و آشامیدن، و شهوت جنسى که اگر مدتى از این سه چیز پرهیز کنند، و این ورزش را تمرین نمایند، به تدریج نیروى خویشتن‏دارى از گناهان در آنان قوت مى‏گیرد و نیز به تدریج بر اراده خود مسلط مى‏شوند، آن وقت در برابر هر گناهى عنان اختیار از کف نمى‏دهند، و نیز در تقرب به خداى سبحان دچار سستى نمى‏گردند، چون پر واضح است کسى که خدا را در دعوتش به اجتناب از خوردن و نوشیدن و عمل جنسى که امرى مباح است اجابت مى‏کند، قهرا در اجابت دعوت به اجتناب از گناهان و نافرمانى‏ها شنواتر، و مطیع‏تر خواهد بود، این است معناى آنکه فرمود: (لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ).

منبع: تفسیر المیزان

#نکات-تفسیری

در این آیه و2 آیه بعد نکاتی در مورد روزه بیان شده که پذیرش آن را بر مومنین گواراتر می کند

از آنجا که انجام این عبادت با محرومیت از لذائذ مادى و مشکلاتى- مخصوصا در فصل تابستان- همراه است تعبیرات مختلفى در آیه فوق به کار رفته که روح انسان را براى پذیرش این حکم آماده سازد.

نخست با خطاب یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا: اى مؤمنان! سپس بیان این حقیقت که روزه اختصاص به شما ندارد، بلکه در امتهاى پیشین نیز بوده است.

و سرانجام بیان فلسفه آن و اینکه اثرات پربار این فریضه الهى صد در صد عائد خود شما مى‏شود، آن را یک موضوع دوست داشتنى و گوارا مى‏سازد.

چند روز خاص

مریض ومسافر نگیرند

کسانی که با سختی فراوان(یطیقونه) باید بگیرند(پیرمرد پیرزن)نگیرند

روزه گرفتن برای شما بهتر است.

چند روز خاص است.

منبع: تفسیر نمونه ذیل آیه

#نکات-تفسیری

توضیح یریدالله بکم الیسر وارتباط با آیه روزه

اشاره به اینکه روزه داشتن گرچه در ظاهر یک نوع سختگیرى و محدودیت است اما سرانجامش راحتى و آسایش انسان مى‏باشد، هم از نظر معنوى و هم از لحاظ مادى (چنان که در بحث فلسفه روزه خواهد آمد).

این جمله ممکن است به این نکته نیز اشاره باشد که فرمانهاى الهى مانند فرمان حاکمان ستمگر نیست، بلکه در مواردى که انجام آن مشقت شدید داشته باشد وظیفه آسانترى قائل مى‏شود، لذا حکم روزه را با تمام اهمیتى که دارد از بیماران و مسافران و افراد ناتوان برداشته است.

منبع: تفسیر نمونه ذیل آیه

#نکات-تفسیری

فوائد روزه

از فوائد مهم روزه این است که روح انسان را" تلطیف"، و اراده انسان را" قوى"، و غرائز او را" تعدیل" مى‏کند

 عملا ثابت کند که او همچون حیوان در بند اصطبل و علف نیست، او مى‏تواند زمام نفس سرکش را به دست گیرد، و بر هوسها و شهوات خود مسلط گردد.

در حقیقت بزرگترین فلسفه روزه همین اثر روحانى و معنوى آن است

خلاصه روزه انسان را از عالم حیوانیت ترقى داده و به جهان فرشتگان صعود مى‏دهد، جمله لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (باشد که پرهیزگار شوید) اشاره به همه این حقایق است.

امیرالمومنین ع از پیامبر ص پرسیدند:

چه کنیم که شیطان از ما دور شود؟ فرمود:

الصوم یسود وجهه، و الصدقة تکسر ظهره، و الحب فى اللَّه و المواظبة على العمل الصالح یقطع دابره، و الاستغفار یقطع وتینه

" روزه روى شیطان را سیاه مى‏کند، و انفاق در راه خدا پشت او را مى‏شکند، و دوست داشتن به خاطر خدا، و مواظبت بر عمل صالح دنباله او را قطع مى‏کند، و استغفار رگ قلب او را مى‏برد (بحار)

امیرالمومنین ع در نهج البلاغه در بیان فوائد اعمال:

و الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق

:" خداوند روزه را از این جهت تشریع فرموده که روح اخلاص در مردم پرورش یابد

 در حدیث دیگرى از پیامبر ص مى‏خوانیم:

ان للجنة بابا یدعى الریان لا یدخل فیها الا الصائمون

:" بهشت درى دارد به نام" ریان" (سیراب شده) که تنها روزه‏داران از آن وارد مى‏شوند.

مرحوم صدوق در" معانى الاخبار" در شرح این حدیث مى‏نویسد انتخاب این نام براى این در بهشت به خاطر آن است که بیشترین زحمت روزه دار از ناحیه عطش است، هنگامى که روزه‏داران از این در وارد مى‏شوند چنان سیراب مى‏گردند که بعد از آن هرگز تشنه نخواهند شد

اثر اجتماعى روزه

بر کسى پوشیده نیست. روزه یک درس مساوات و برابرى در میان افراد اجتماع است، با انجام این دستور مذهبى، افراد متمکن هم وضع گرسنگان و محرومان اجتماع را به طور محسوس در مى‏یابند، و هم با صرفه‏جویى در غذاى شبانه روزى خود مى‏توانند به کمک آنها بشتابند.

البته ممکن است با توصیف حال گرسنگان و محرومان، سیران را متوجه حال گرسنگان ساخت، ولى اگر این مساله جنبه حسى و عینى به خود بگیرد اثر دیگرى دارد، روزه به این موضوع مهم اجتماعى رنگ حسى مى‏دهد، لذا در حدیث معروفى از امام صادق ع نقل شده که" هشام بن حکم" از علت تشریع روزه پرسید، امام ع فرمود:

انما فرض اللَّه الصیام لیستوى به الغنى و الفقیر و ذلک ان الغنى لم یکن لیجد مس الجوع فیرحم الفقیر، و ان الغنى کلما اراد شیئا قدر علیه، فاراد اللَّه تعالى ان یسوى بین خلقه، و ان یذیق الغنى مس الجوع و الالم، لیرق على الضعیف و یرحم الجائع

اثر بهداشتى و درمانى روزه

در طب امروز و همچنین طب قدیم، اثر معجزه‏آساى" امساک" در درمان انواع بیماریها به ثبوت رسیده و قابل انکار نیست، کمتر طبیبى است که در نوشته‏هاى خود اشاره‏اى به این حقیقت نکرده باشد، زیرا مى‏دانیم عامل بسیارى از بیماریها زیاده روى در خوردن غذاهاى مختلف است، چون مواد اضافى، جذب نشده به صورت چربیهاى مزاحم در نقاط مختلف بدن، یا چربى و قند اضافى در خون باقى مى‏ماند، این مواد اضافى در لابلاى عضلات بدن در واقع لجنزارهاى متعفنى براى پرورش انواع میکربهاى بیمارى‏هاى عفونى است، و در این حال بهترین راه براى مبارزه با این بیماریها نابود کردن این لجنزارها از طریق امساک و روزه است!.

روزه زباله‏ ها و مواد اضافى و جذب نشده بدن را مى‏سوزاند، و در واقع بدن را" خانه تکانى" مى‏کند.

بعلاوه یک نوع استراحت قابل ملاحظه براى دستگاههاى گوارشى و عامل مؤثرى براى سرویس کردن آنها است، و با توجه به اینکه این دستگاه از حساسترین دستگاههاى بدن است و در تمام سال به طور دائم مشغول کار است، این استراحت براى آنها نهایت لزوم را دارد.

بدیهى است شخص روزه‏دار طبق دستور اسلام به هنگام" افطار" و" سحور" نباید در غذا افراط و زیاده روى کند، تا از این اثر بهداشتى نتیجه کامل بگیرد، در غیر این صورت ممکن است نتیجه بر عکس شود.

" الکسى سوفورین" دانشمند روسى در کتاب خود مى‏نویسد:

" درمان از طریق روزه فائده ویژه‏اى براى درمان کم خونى، ضعف روده‏ها التهاب بسیط و مزمن، دملهاى خارجى و داخلى، سل، اسکلیروز، روماتیسم، نقرس، استسقاء، نوراستنى، عرق النساء، خراز (ریختگى پوست)، بیماریهاى چشم، مرض قند، بیماریهاى جلدى، بیماریهاى کلیه، کبد و بیماریهاى دیگر دارد.

معالجه از طریق امساک اختصاص به بیماریهاى فوق ندارد، بلکه بیماریهایى که مربوط به اصول جسم انسان است و با سلولهاى جسم آمیخته شده همانند:

سرطان سفلیس، سل و طاعون را نیز شفا مى‏بخشد"! «1».

در حدیث معروفى پیغمبر ص اسلام مى‏فرماید:"

صوموا تصحوا

":" روزه بگیرید تا سالم شوید" «1».

و در حدیث معروف دیگر نیز از پیغمبر ص رسیده است"

المعدة بیت کل داء و الحمیة راس کل دواء

":" معده خانه تمام دردها است و امساک بالاترین داروها"! (بحار الانوار جلد 14 قدیم).

منبع: تفسیر نمونه ذیل آیه

#نکات-تفسیری

آثار وبرکات روزه

تقوى و خداترسى، در ظاهر و باطن، مهم‏ترین اثر روزه است. روزه، یگانه عبادت مخفى است. نماز، حج، جهاد، زکات و خمس را مردم مى‏بینند، امّا روزه دیدنى نیست

روزه، اراده انسان را تقویت مى‏کند. کسى که یک ماه نان و آب و همسر خود را کنار گذاشت، مى‏تواند نسبت به مال و ناموس دیگران خود را کنترل کند. (خ: تقویت اراده یعنی مقاومت انسان در مسیر حق بیشتر می شود.)

 روزه، اراده انسان را تقویت مى‏کند. کسى که یک ماه نان و آب و همسر خود را کنار گذاشت، مى‏تواند نسبت به مال و ناموس دیگران خود را کنترل کند. روزه، باعث تقویت عاطفه است. کسى که یک ماه مزه‏ى گرسنگى را چشید، درد آشنا مى‏شود و رنج گرسنگان را احساس و درک مى‏کند. رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمودند:

روزه، نصف صبر است. (تفسیر المناز ذیل آیه)

روزه‏ ى مردمان عادّى،همان خوددارى از نان و آب و همسر است، امّا در روزه خواص علاوه بر اجتناب از مفطرات، اجتناب از گناهان نیز لازم است.  و روزه‏ى خاصّ ‏الخاص علاوه بر اجتناب از مفطرات و پرهیز از گناهان، خالى بودن دل از غیر خداست. «1» روزه، انسان را شبیه فرشتگان مى‏کند، فرشتگانى که از خوردن و آشامیدن و شهوت دورند

رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله فرمودند: هر کس ماه رمضان را براى خدا روزه بدارد، تمام گناهانش بخشیده مى‏شود. (تفسیر مراغی)

هر چند که روزه بر امّت‏هاى پیشین نیز واجب بوده، ولى روزه‏ى ماه رمضان، مخصوص انبیا بوده است و در امّت اسلامى، روزه رمضان بر همه واجب شده است. (تفسیر نورالثقلین)

منبع: تفسیر نور ذیل آیه

#روایات

انسان در سختی بهتر رشد می کند

 وَ کَأَنِّی بِقَائِلِکُمْ یَقُولُ إِذَا کَانَ هَذَا قُوتُ ابْنِ أَبِی طَالِبٍ فَقَدْ قَعَدَ بِهِ الضَّعْفُ عَنْ قِتَالِ الْأَقْرَانِ وَ مُنَازَلَةِ الشُّجْعَانِ أَلَا وَ إِنَّ الشجره البریه اَصْلَبُ عُوداً وَ الرَّوَاتِعَ الْخَضِرَةَ أَرَقُّ جُلُوداً وَ النَّابِتَاتِ الْعِذْیَةَ أَقْوَى وَقُوداً وَ أَبْطَأُ خُمُودا

انگار گوینده‏اى از شما مى‏گوید: اگر خوراک فرزند ابى طالب این است پس ضعف و سستى او را از جنگ با هماوردان و معارضه با شجاعان مانع مى‏گردد! بدانید درختان بیابانى چوبشان سخت‏تر، و درختان سرسبز پوستشان نازک‏تر، و گیاهان صحرایى آتششان قوى‏تر، و خاموشى آنها دیرتر است. (ترجمه استاد انصاریان)

نهج البلاغه نامه 45 (نامه حضرت به عثمان بن حنیف که در مهمانی ثروتمندان شرکت کرده بود وتعابیری زیبا وبعضا معروفی از امیرالمومنین علیه السلام در این نامه آمده است: مثل الا وان امامکم قد اکتفی من دنیاه بطمریه ...)

#روایات

سختی های مسیر حق وتوصیه به عادت دادن نفس به تحمل سختی ها در مسیر حق

...وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ تَکُنْ مِنْ أَهْلِهِ وَ أَنْکِرِ الْمُنْکَرَ بِیَدِکَ وَ لِسَانِکَ وَ بَایِنْ مَنْ فَعَلَهُ بِجُهْدِکَ وَ جَاهِدْ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ وَ لَا تَأْخُذْکَ فِی اللَّهِ‏

لَوْمَةُ لَائِمٍ وَ خُضِ الْغَمَرَاتِ‏ [إِلَى الْحَقِ‏] لِلْحَقِّ حَیْثُ کَانَ وَ تَفَقَّهْ فِی الدِّینِ وَ عَوِّدْ نَفْسَکَ [الصَّبْرَ] التَّصَبُّرَ عَلَى الْمَکْرُوهِ وَ نِعْمَ الْخُلُقُ التَّصَبُرُ فِی الْحَق‏

نهج البلاغه نامه 31 (امیرالمومنین علیه السلام در این نامه که از تربیتی ترین متون دینی ما هست خطاب به فرزندش بعد از اینکه تلاش می کند او را متوجه حقیقت دنیا وآخرت کند این جملات را می فرماید)

#داستان قرآنی

ماجرای طالوت وجالوت در همین جزء 2 (آیه 246 سوره بقره) که برای طرح ماه رمضان سال قبل آماده شد و در همین وبلاگ محتوای سال قبل موجود است وتفصیل آن را در صورت نیاز می توان در محتوای جزء 2 سال 98 دید.

مناسب است تذکر به تاثیر روزه در تقویت ایمان و تحمل شرایط سخت ؛ همانها که خود را سیراب کردند و به ظاهر توان جسمی بیشتر کسب کردند در مقابله با دشمن کم آوردند و در مقابل ، کسانی که تشنه بودند در اثر قدرت ایمان خود برابر دشمن ایستادند.

پیشنهاد: می توان صحبت را با اشاره به این داستان شروع کرد که در جزء 2 هم هست وسپس ارتباط داد به بحث مناسک وتقویت مقاومت

نکاتی از ماجرای طالوت وجالوت (آیه 246 سوره بقره به بعد)

در این آیات گوشه ای گوشه‏اى از تاریخ بنى اسرائیل (بیشترین قومی که قرآن در موردشان صحبت می کند ودر رویات داریم که امتحانات امت اسلام مانند بنی اسرائیل است.):

أَ لَمْ تَرَ إِلَى الْمَلَإِ مِنْ بَنی‏ إِسْرائیلَ مِنْ بَعْدِ مُوسى‏ إِذْ قالُوا لِنَبِیٍّ لَهُمُ ابْعَثْ لَنا مَلِکاً نُقاتِلْ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ قالَ هَلْ عَسَیْتُمْ إِنْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِتالُ أَلاَّ تُقاتِلُوا قالُوا وَ ما لَنا أَلاَّ نُقاتِلَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ وَ قَدْ أُخْرِجْنا مِنْ دِیارِنا وَ أَبْنائِنا فَلَمَّا کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقِتالُ تَوَلَّوْا إِلاَّ قَلیلاً مِنْهُمْ وَ اللَّهُ عَلیمٌ بِالظَّالِمینَ (246

بنی اسرائیل از پیامبرشان (که در تفاسیر مانند تفسیر نمونه گفته اند نامش اشموئیل بود) خواستند که به خدا بگو فرمانده ای برای ما قرار دهد که در راه خدا جهاد کنیم واز وضع نابسامانی که داریم واز دیارمان بیرون آمدیم نجات پیدا کنیم.

وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ اللَّهَ قَدْ بَعَثَ لَکُمْ طالُوتَ مَلِکاً قالُوا أَنَّى یَکُونُ لَهُ الْمُلْکُ عَلَیْنا وَ نَحْنُ أَحَقُّ بِالْمُلْکِ مِنْهُ وَ لَمْ یُؤْتَ سَعَةً مِنَ الْمالِ قالَ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاهُ عَلَیْکُمْ وَ زادَهُ بَسْطَةً فِی الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ وَ اللَّهُ یُؤْتی‏ مُلْکَهُ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ (247)

وَ قالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ آیَةَ مُلْکِهِ أَنْ یَأْتِیَکُمُ التَّابُوتُ فیهِ سَکینَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ بَقِیَّةٌ مِمَّا تَرَکَ آلُ مُوسى‏ وَ آلُ هارُونَ تَحْمِلُهُ الْمَلائِکَةُ إِنَّ فی‏ ذلِکَ لَآیَةً لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنینَ (248)

خداوند هم طالوت را به فرماندهی آنان برگزید ونشانه ایی هم در تایید او قرار داد.

سپس آن ها را آزمایش کرد:

فَلَمَّا فَصَلَ طالُوتُ بِالْجُنُودِ قالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلیکُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنِّی وَ مَنْ لَمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّی إِلاَّ مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِیَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلاَّ قَلیلاً مِنْهُمْ فَلَمَّا جاوَزَهُ هُوَ وَ الَّذینَ آمَنُوا مَعَهُ قالُوا لا طاقَةَ لَنَا الْیَوْمَ بِجالُوتَ وَ جُنُودِهِ قالَ الَّذینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا اللَّهِ کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ اللَّهُ مَعَ الصَّابِرینَ (249)

اما در آزمایش الهی عده زیادی کوتاهی کردند وگروه کمی باقی ماندند (تفسیر نمونه: این دومین تصفیه در سپاه طالوت بود. اولی زمانی بود که اعلام بسیج عمومی کرد وبخشی از مردم با او همراهی نکردند.)

عده باقی مانده اعتقادشان این بود: می گفتند کم من فئه قلیله غلبت فئه کثیره باذن الله (مهم کیفیت ایمان ومقاومت مردم است ونه تعداد زیاد): اشاره به ماجرای جنگ حزب الله

سپس با سپاه جالوت مواجه شدند:

وَ لَمَّا بَرَزُوا لِجالُوتَ وَ جُنُودِهِ قالُوا رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَیْنا صَبْراً وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرینَ (250)

فَهَزَمُوهُمْ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ قَتَلَ داوُدُ جالُوتَ وَ آتاهُ اللَّهُ الْمُلْکَ وَ الْحِکْمَةَ وَ عَلَّمَهُ مِمَّا یَشاءُ وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ وَ لکِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَى الْعالَمینَ (251)

طالوت با آن عده کم اما مؤمن و مجاهد آماده کارزار شد، آنها از درگاه خداوند در خواست شکیبایى و پیروزى کردند، همین که آتش جنگ شعله‏ور شد،" جالوت" از لشکر خویش بیرون آمد و در بین دو لشکر مبارز طلبید، صداى رعب‏آور وى دلها را مى‏لرزاند و کسى را جرأت میدان رفتن او نبود. در این میان نوجوانى به نام" داوود" که شاید بر اثر کمى سن براى جنگ هم به میدان نیامده بود، بلکه براى کمک به برادران بزرگتر خود که در صف جنگجویان بودند از طرف پدرش ماموریت داشت، ولى با این حال بسیار چابک و ورزیده بود، با فلاخنى که در دست داشت یکى دو سنگ آن چنان ماهرانه پرتاب کرد که درست بر پیشانى و سر" جالوت" کوبیده شدند و او در میان وحشت و تعجب سپاهیانش به زمین سقوط کرد و کشته شد، با کشته شدن جالوت ترس و هراس عجیبى به سپاهیانش دست داد و سرانجام از برابر صفوف لشکر" طالوت" فرار کردند و بنى اسرائیل پیروز شدند.

تفسیر نور    ج‏1    392

با توجّه به آیات گذشته معلوم مى‏شود که عوامل پیروزى در چند چیز است:

1- رهبر توانا و لایق. «زادَهُ بَسْطَةً فِی الْعِلْمِ وَ الْجِسْمِ»

2- پیروان مؤمن. «قالَ الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا اللَّهِ»

3- توکّل. «کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ»

4- صبر و استقامت. «رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَیْنا صَبْراً وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا»

5- انگیزه‏ى الهى داشتن. «وَ انْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْکافِرِینَ»

#امام-آقا

مرتبط با آیات ماجرای طالوت- سخنرانی بعد از شهادت حاج قاسم

با تکیه بر ایمان و غیرت دینی گروهی اندک بر جبهه‌ی وسیع دشمن پیروز میشود

در این قضیّه[ی شهادت شهید سلیمانی و همراهانش] کار بزرگی انجام گرفت، حادثه‌ی بزرگی انجام گرفت، انقلابی به وجود آمد که دنیا را تکان داد، متحوّل کرد و تاریخ را، مسیر تاریخ کشور را، مسیر تاریخ منطقه را و شاید مسیر تاریخ جهان را -که بعدها قضاوت خواهد شد- تغییر داد. به کمک الهی با این چشم نگاه کنیم؛ هدایت الهی و دست قدرت الهی را این جور ببینیم در همه‌ی حوادث زندگی‌مان. آن روز دست مردم خالی بود؛ ما امروز بحمدالله دستمان خالی نیست، دستمان پُر است. ملّت ایران امروز مجهّزند در مقابل زورگویان عالم، لکن تکیه [فقط] به ابزار نظامی نیست؛

ابزار نظامی آن وقتی فایده میبخشد که متکّی باشد به همان ایمان و غیرت دینی؛ آن وقت است که ابزار نظامی اثر میکند، کارگشایی میکند. این را امروز ما در مقابل جبهه‌ی وسیع دشمن همیشه باید به یاد داشته باشیم؛

اینکه خدای متعال میفرماید «کَم مِن فِئَةٍ قَلیـلَةٍ غَلَبَت فِئَـةً کَثیرَةً بِاِذنِ‌ الله»،(249 بقره) مصداقش همین جا است؛ گاهی یک فئه‌ی قلیله‌ای بر یک جبهه‌ی بسیار وسیع و گسترده‌ای، به قدرت الهی پیروز میشود وقتی که متّکی باشد به این ایمان و غیرت دینی.

۱۳۹۸/۱۰/۱۸

#امام-آقا

تربیت مقاومتی مردم وظیفه علما ومسئولین 

ما میخواهیم این معیّت[الهی] را برای خودمان تأمین کنیم؛ راهش چیست؟ مهم این است. این معیّت وجود دارد، امّا شرط دارد؛ برای همه نیست. در قرآن چند شرط گذاشته است برای این معیّت.

در آخر سوره‌ی نحل [میفرماید]: اِنَّ اللهَ مَعَ الَّذینَ اتَّقَوا وَالَّذینَ هُم مُحسِنون؛(۱) تقوا. «اِنَّ ‌اللهَ مَعَ الصّبِرین‌»(۲) و «وَ اللهُ‌ مَعَ‌ الصّبِرین»(۳) و «اَنَّ اللهَ مَعَ المُتَّقین»‌(۴) و «اَنَّ اللهَ مَعَ المُؤمِنین‌»(۵) و «وَ اِنَّ اللهَ لَمَعَ المُحسِنین»(۶) در چند جای قرآن تکرار شده.

ما وظیفه‌مان را از اینجا بفهمیم؛

من این را میخواهم عرض بکنم. هم دولت اسلامی -یعنی مسئولین دولتی، قوّه‌ی مجریّه، قوّه‌ی قضائیّه، قوّه‌ی مقنّنه- هم علما، وظیفه‌شان این است که تربیت ایمانی کنند این ملّت را؛ تربیت تقوائی کنند این ملّت را؛ تربیت صبر، تربیت احسان بین مردم و بین مؤمنین؛ ما باید مردم را این‌جوری تربیت کنیم.

از همه مهم‌تر دستگاه‌های دولتی هستند که با برنامه‌ریزی میتوانند این کار را انجام بدهند. ما یک دستگاه عظیمی داریم به نام آموزش‌وپرورش، یک دستگاه عظیمی داریم به نام آموزش عالی، یک دستگاه عظیمی داریم به نام صداوسیما، غیر از دستگاه‌های اختصاصیِ مجموعه‌ی ما. اینهایی که گفتم، در همه‌ی دنیا همه دارند؛ یک دستگاه‌هایی هم هست که اختصاصی ما است، مثل ائمّه‌ی جمعه و جماعات، مثل منبرها؛ این منبرها و تماسهای با مردم خیلی مهم است. پس یک کار عبارت است از برنامه‌ریزی‌های تربیتی و آموزشی در مدرسه، در دانشگاه، در مسجد، در مصلّای نماز جمعه، در منبرهای تبلیغی؛ بخصوص، همین‌طور که عرض کردیم، در جاهایی که دایره‌ی وسیع‌تری دارد، مثل صداوسیما؛ یکی از وظایف عمده‌ی صداوسیما این است. یا آن کسانی که سخنانشان شنونده‌ی زیادی دارد، مثل خود این حقیر، مثل رئیس‌جمهور، مثل دیگران که مردم می‌شنوند سخنان اینها را -چهره‌های معروف دینی و علمی و سیاسی که می‌شنوند مردم حرفهای اینها را، اینها بایستی اهداف مهمّشان را متمرکز کنند روی همین تربیتهای مذکور؛ برای اینکه اگر این تربیتها انجام گرفت، آن‌وقت «وَالَّذینَ هُم مُحسِنونَ» به وجود می‌آید، «الَّذینَ اتَّقَوا» به وجود می‌آید و از این قبیل، و دنبالش «اِنَّ اللهَ مَعَنا»(۷)به وجود می‌آید؛ یعنی قطعاً معیّت الهی حاصل خواهد شد؛ دیگر هیچ جای خوف و حزنی وجود ندارد.

۱۳۹۶/۱۲/۲۴

بیانات در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری

#امام-آقا

پیروزی در جنگ 33 روزه لبنان یک مصداق کم من فئه قلیله غلبت فئه کثیره

لبنان به برکت همت و شجاعت مردم خود درخشید. دشمن به غلط پنداشته بود که با حمله به لبنان ضعیفترین حلقه‌ی کشورهای منطقه را هدف قرار میدهد و طرح وهم‌آلود خاورمیانه‌ی دلخواه خود را کلید میزند. دشمن، یعنی امریکا ـ اسرائیل، از صبر و هوشمندی و دلاوری ملت لبنان غافل بود؛ از توانائی بازوان سطبر لبنان غافل بود؛ از سنت الهیِ « ... کم مِّن فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَت فِئَةً کثِیرَةَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ اللَّهُ مَعَ الصابرِینَ» (249 بقره) غافل بود.
ملت لبنان و جوانان دلاور و سیاستمداران هوشمندش با سیلی سخت خود، او را از این غفلت بیرون آوردند

۱۳۸۵/۰۵/۲۶

پیام تبریک به حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن نصرالله به مناسبت پیروزی مقاومت اسلامی در جنگ ۳۳ روزه

#امام-آقا

معنویت و ارتباط با خدا، بالاترین عامل پیروزی (با معنویت روزه و ماه رمضان می شود آن فئه مومن را ایجاد کرد)

تقویت بنیه‌ی سپاه، به آموزش و تجهیزات و سازماندهی و انضباط و همین چیزهایی است که ما همیشه سفارش می‌کنیم؛ اما بالاتر از همه‌ی اینها، به معنویت است.

معنویت، راز و نیاز با خدا، ارتباط دلها با خدای متعال، هدف را خدا قرار دادن، فریب ظواهر را نخوردن، دلبستگی به زر و زیور دنیا و زخارف دنیا پیدا نکردن، اینهاست که یک مجموعه‌ی مؤمن و یک فئه‌ی مؤمنه را به وجود می‌آورد؛

آن وقت، «کم من فئة قلیلة غلبت فئة کثیرة باذن اللَّه»(۱).

کم هم که باشید، با داشتن آن جنبه‌ی معنوی، زیادها را در مقابل خودتان مجبور به هزیمت می‌کنید. همین معنویت بود که بسیج را در میدانهای نبرد، آن‌طور بی‌تاب و عاشق می‌کرد؛ به شوق جبهه، این جوانان را می‌کشاند؛ و وقتی به جبهه می‌آمدند، از جبهه دل نمی‌کندند.

۱۳۷۰/۰۶/۲۷

بیانات در دیدار جمعی از فرماندهان سپاه

نظر شخصی (شباهت سبک صحبت آقا در مورد مقاومت با آیه قرآن در این موضوع)

قرآن در مورد روزه با وجود سختی هایی که دارد می فرماید: ان تصوموا خیر لکم.

آقا در 9 تیر 97 در دیدار دانش آموختگان دانشگاه افسری گفتند: مقاومت وسازش هر دو هزینه دارد اما هزینه سازش بیشتر از هزینه مقاومت است.

در واقع روزه تمیرینی است که مومن خیر ظاهری که گمان می کند را کنار بگذارد وبه خیری که خدا می گوید ایمان بیاورد وآن را عمل کند.

در موضوع مقاومت هم مردم باید بدانند شاید سازش با دشمن به ظاهر نفعی به آن ها برساند اما هزینه وضررش از هزینه مقاومت کردن بسیار بیشتر است.

#امام-آقا

داستان جالوت نمایانگر نقش مقاومت واستقامت در میدان های سخت

قرآن کریم و داستان جالوت را بخوانید! «و قتل داوود جالوت» (۱) این داستان را با دقّت و تأمّل بخوانید تا ببینید که نقش مقاومت و استقامت در میدانهای سخت، چه نقش ارزنده و مهمّی است.

۱۳۷۳/۱۰/۱۵

بیانات در دیدار جمعی از پاسداران

#امام-آقا

تقوا،عامل دستیابی به رستگاری (ضرورت مراقبت از این تقوا) (نظر شخصی: تقوای حاصل از ماه رمضان از جهت مقاومتی که در انسان در مقبل گناه ونفس ایجاد می کند بیان شود.)

محصول ماه رمضان، تقواست؛ به خود پرداختن، به خود رسیدن و ذخیره‌ی تقوا را برای خود فراهم کردن؛ «لعلّکم تتّقون».(۱) ماه رمضان در ما ذخیره‌ی تقوا ایجاد می‌کند.

این تقوا هم خود وسیله‌یی برای منازل عالی‌تر است. تقوا مرکبی است که می‌تواند ما را به آن منازل عالی برساند: «و اتّقوا اللَّه لعلّکم تفلحون»؛(۲) «فاتّقوا اللَّه لعلّکم ترحمون»؛(۳) «و اتّقوا اللَّه و یعلّمکم اللَّه»(۴).

علم و هدایت و رحمت الهی بر اثر تقوا از سوی خداوند به انسان عطا می‌شود. از همه بالاتر، فلاح است. فلاح و رستگاری بر اثر تقوا به دست می‌آید.

عزیزان من! این ذخیره‌ی تقوا را که در ماه رمضان به‌دست آوردیم - اگر ان‌شاءاللَّه به‌دست آورده باشیم - اگر بر سر سفره‌ی زیارت الهی درنگ کرده باشیم و از آن بهره برده باشیم، باید حفظ کنیم؛ این محصول بسیار ارزشمندی است؛

مثل آن کشاورزی که زحمات خود را می‌کشد، محصول گندم خود را می‌چیند، بعد آن را در یک سیلوی مطمئنی به‌دست امینی می‌سپارد تا در طول سال بتواند از آن استفاده کند. این آذوقه‌ی طول سال ماست. در طول سال، این آذوقه تهدید می‌شود: وسوسه‌ها هست، زرق‌وبرقها هست، شهوات و هواهای نفسانی هست و گناهان؛ اینها همه آفت این ذخیره‌ی ارزشمندند. از این ذخیره برای مقابله با آن آفتها استفاده کنید و این ذخیره را حفظ کنید.

۱۳۸۳/۰۸/۲۴

بیانات در خطبه‌های نماز عید فطر

#شعر

تاثیر روزه ماه رمضان در رشد انسان

روزه یعنی مشق درس زندگی

اندکی تهذیب نفس و بندگی

روزه داران چون رها از شهوتند

در تفکر ماورای لذتند

تشنگی یا ضعف و میلی دلپذیر

روزه داران را نمی سازد اسیر

آدمی در روزه حتی از حلال

می کند دوری به امر ذوالجلال

پس چنین فردی که دارد نان و آب

لیکن از آنها نماید اجتناب

کی خورد از دیگران مال حرام؟

کی کثافت می خورد جای طعام؟

روزه انسان را تکامل می دهد

روح آدم را تعادل می دهد....

شاعر: حسین مفیدی فر

#روزه-کرونا

تاثیر روزه بر تقویت سیستم ایمنی بدن

رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با تاکید بر اینکه تغییر در الگوی تغذیه در ماه رمضان می‌تواند بر سیستم ایمنی افراد تاثیر گذارد، گفت: قدرت سیستم ایمنی و مقاومت در برابر بیماری‌ها با افزایش سن کاهش می‌یابد و به همین دلیل کاهش مختصر کالری دریافتی می‌تواند از کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن در دوران سالمندی پیشگیری کند

دکتر باقر لاریجانی در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) - منطقه دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: یکی از تغییرات بارزی که در ایام روزه‌داری ماه رمضان دیده می‌شود، تغییر الگوی تغذیه و به خصوص کالری دریافتی روزانه است. بنابراین آگاهی از اثر تغییرات رژیمی بر فعالیت سیستم ایمنی می‌تواند در حفظ و حتی ارتقای عملکرد ایمنی بدن در ماه مضان مفید باشد.

وی دستگاه ایمنی و دفاعی را بخشی از بدن دانست و یادآور شد: شناسایی سلول‌ها و مولکول ‌ای خودی از بیگانه و از بین بردن یا بی‌خطر کردن آن‌ها بر عهده سیستم ایمنی بدن است. همچنین کمبود بیشتر مواد غذایی عوارض نامطلوبی روی سیستم دفاعی بدن دارد و مهم‌ترین اثر سوء تغذیه روی سیستم ایمنی، کاهش مقاومت در برابر انواع مختلف عفونت‌ها است که در صورت کاهش شدید کالری دریافتی، میزان فعالیت سیستم ایمنی نیز کاهش می‌یابد.

لاریجانی با اشاره به این مطلب که کاهش متوسط دریافت غذا، فعالیت گلبول‌های سفید در بدن را افزایش می دهد، افزود: با افزایش سن، فعالیت سیستم ایمنی بدن کاهش می‌یابد، اما کاهش متوسط مصرف مواد غذایی می‌تواند باعث بهتر شدن فعالیت سیستم ایمنی شود؛ به طوری که کاهش مصرف غذا در افراد سالمند که اضافه وزن دارند، باعث بهتر شدن عملکرد گلبول های سفید می شود. همچنین، کاهش متوسط مصرف غذا باعث افزایش قدرت دفاعی سلول‌های روده و کاهش درد و التهاب در برابر ورود مواد آلوده و بیماری‌زا می‌شود.

رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد: افراد سالم با کم کردن مقدار غذای مصرفی در حد متوسط می توانند اثرات مفیدی بر روی سیستم ایمنی داشته باشند و در افراد سالمند دارای اضافه وزن، چربی خون بالا یا فشار خون بالا، کاهش متوسط مصرف غذا از طریق کاهش تولید مواد مضر در بدن باعث افزایش فعالیت سیستم ایمنی می‌شود.

وی یکی از مواد مضر که در اثر مصرف بالای چربی و غذای سرخ شده در بدن تولید می شود را رادیکال های آزاد دانست و گفت: رادیکال های آزاد مواد سمی هستند که باعث از بین رفتن سلول های سالم بدن و افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سرطان و سایر بیماری های خطرناک می شوند.

لاریجانی تصریح کرد: از آنجا که قدرت سیستم ایمنی و مقاومت در برابر بیماری ها با افزایش سن و سالمندی کاهش می‌یابد، کاهش مختصر کالری دریافتی می تواند از کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن در دوران سالمندی پیشگیری کند

رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه میزان فعالیت سیستم ایمنی در شرایط، ساعات مختلف شبانه - روز و تحت تاثیر فعالیت سایر قسمت‌های بدن تغییر می‌کند، در پایان بیان کرد: کاهش متوسط کالری دریافتی، کاهش مصرف سیگار و دخانیات، پرهیز از مصرف زیاد غذاهای سرخ شده و غذاهای مانده یا چندبار گرم شده، راهکارهای موثری در بهبود فعالیت سیستم ایمنی افراد است. همچنین مصرف مقادیر کافی میوه و سبزی و کاهش استرس از طریق شرکت در مراسم مذهبی می‌تواند در ماه رمضان بسیار کمک کننده باشد.

منبع: خبرگزاری ایسنا

#روزه-کرونا

تاثیر روزه بر تقویت سیستم ایمنی بدن

به گزارش خبرنگار مهر، محققان انگلیسی در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده اند که روزه داری در ماه رمضان می تواند برای سلامتی بسیار مفید باشد. زمانی که بدن تشنه مواد غذایی است اما به دلیل اینکه فرد روزه دار نمی تواند هیچ گونه ماده غذایی را تا افطار میل کند، بدن سوزاندن چربی برای افزایش انرژی را آغاز می کند که می تواند منجر به کاهش وزن شود.

"رازن ماهروف"، از محققان دانشگاه آکسفورد می گوید: "ارتباط خوب و متناسبی میان رژیم غذایی و سلامت افراد وجود دارد. این ماه نه تنها برای مسلمانان دارای فواید معنوی است بلکه از لحاظ سلامت نیز به آنها کمک می کند. از ماه رمضان می توان به عنوان ماه منحصر به فردی برای برخورداری از موهبت های جسمی یاد کرد."

*منبع تامین انرژی روزه داران
روزه می تواند چربی های اضافی بدن که در نقاط مختلف ذخیره شده اند را سوزانده و به بدن فرصت جدیدی بدهد تا چربی های تازه تری را جایگزین نماید. اما نکته ای که در ماه رمضان حائز اهمیت است، شیوه تغذیه ای روزه داران است زیرا اگر روزه داران تغذیه مناسبی نداشته باشند، دچار ضعف جسمی شده که این ضعف می تواند بر فعالیت های روزانه آنها تاثیر سوء داشته باشد.

روزه باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن می شود

محققان معتقدند روزه گرفتن با کاهش دریافت 20 تا 40 درصدی مصرف غذا باعث فعال شدن سیستم ایمنی بدن می شود. در ادامه این گزارش آمده است: به کرات می توان از فواید روزه گرفتن سخن گفت. فوایدی مانند: حذف سموم ذخیره شده در بدن، دستگاه گوارش و سایر اعضای بدن که در هضم و جذب مواد غذایی نقش دارند در این ماه استراحت کرده تا پس از روزه داری به فعالیت های گذشته خود بازگردند.

روزه داران نباید در مصرف غذا زیاده روی کنند زیرا در زمان روزه داری، اسید معده به جای غذا به وسیله صفرا خنثی می شود و زخم معده را به دنبال نخواهد داشت. به همین دلیل داشتن برنامه غذایی صحیح در ایام این ماه می تواند برای روزه داران نقش اساسی را ایفا کند

#امام-آقا

ماه رمضان ماه تقوا: معنا، مصادیق، برکات وغایت تقوا
ماه رمضان ماه تقوا است؛ من و شما که مسئولیم -همه‌ی ما- به رعایت تقوا بیش از دیگران نیاز داریم. چند کلمه‌ای، چند دقیقه‌ای در این زمینه عرایضی میخواهم عرض بکنم. خب در آیه‌ی شریفه‌ی «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقُون»،(۱) این «لَعَلَّکُم تَتَّقُون» -شاید تقوا پیشه کنید- به معنای امید است، یعنی امید این هست که این اتّفاق بیفتد. خب، امید در مورد خدای متعال معنا ندارد؛ خدا عالم به سرّ ‌و خفیّات و همه چیز است، امید معنی ندارد؛ بنابراین مراد این است که این ماه رمضان را، این تشریع الهی را قرار دادیم تا زمینه‌ای باشد، بستری باشد برای رواج تقوا؛ خطاب هم خطاب به عموم است، یعنی بین شما مردم تقوا رواج پیدا کند. بنابراین ماه رمضان، ماه رواج تقوا است.

تقوا یعنی چه؟ تقوا آن طوری که در ترجمه‌ها رایج شده که درست هم هست، یعنی «پروا کردن»، یا در تعبیرات معمولی ماها «ملاحظه کردن»؛ [مثلاً] میگویند فلانی ملاحظه‌ی فلانی را دارد، یا شما ملاحظه‌ی فلان کس را دارید؛ پروا یعنی این. پروا کردن، ملاحظه کردن، معنای تقوا است. اِتَّقُوا الله،(۲) یعنی ملاحظه‌ی خدا را بکنید، پروا داشته باشید از خدای متعال. یک خطّ مستقیمی به شما نشان داده است در این حرکت عظیم حیات بشری که محفوف به مشکلات است. فرض کنید مثل زمینی که این گوشه و آن گوشه‌اش مین وجود دارد که یک راهی را باز میکنند، میگویند این راه، راه سلامت است، راه امنیّت است، از اینجا بروید؛ صراط مستقیم این است. ملاحظه‌ی خدا -اِتَّقُوا الله- یعنی حواستان باشد از این راه منحرف نشوید، کج و راست نشوید که گرفتار خواهید شد، مشکل برایتان درست میشود.

اگر از این راه رفتید، آن وقت نتایج خوبی به دست شما خواهد رسید که آن نتایج را هم خدا در قرآن مکرّر در آیات متعدّد قرآنی بیان کرده: اِتَّقُوا اللهَ لَعَلَّکُم تُرحَمون؛(۳) رحمت الهی؛ لَعَلَّکُم تُفلِحون(۴) -فلاح یعنی رستگاری- اگر تقوا بود، رستگاری برای انسان پیش می‌آید؛ لَعَلَّکُم تَهتَدون؛(۵) -که در بعضی از آیات هست- تقوا موجب هدایت است، وقتی تقوا پیشه کردید، مشکلات، کوره‌راه‌ها از جلوی شما عقب خواهد رفت و راه درست برای شما روشن خواهد شد. اگر تقوا داشته باشید، موجب فرقان است: یَجعَل لَکُم فُرقانًا؛(۶) فرقان یعنی قدرت تشخیص؛ [این] خیلی مهم است. ما در همه‌ی مسائل زندگی نیاز داریم به قدرت تشخیص که راه درست را از نادرست، حق را از باطل تشخیص بدهیم؛ با «تقوا» فرقان به وجود می‌آید، قدرت تشخیص به وجود می‌آید. یک چیز دیگر: وَ مَن یَتَّقِ اللهَ یَجعَل لَهُ مَخرَجاً(۷) -«مَخرَج» یعنی بن‌بست‌شکنی- اگر تقوا باشد، بن‌بستی وجود ندارد، بن‌بست در کارتان نیست. در همه‌ی زمینه‌ها اگر تقوا داشته باشید، مراعات کنید، همان پروای مورد نظر و ملاحظه‌ی از خدای متعال را داشته باشید، بن‌بستی در مقابل شما وجود ندارد. و بصیرت [هم به انسان میدهد]. اینها وعده‌های قرآنی است برای تقوا. وَمَن اَصدَقُ مِنَ اللهِ قیلًا؛(۸) هیچ کس، هیچ وعده‌دهنده‌ای صادق‌تر از خدای متعال نیست؛ وقتی خدای متعال وعده میدهد، تحقّق پیدا میکند، قطعی است و در این شکّی نیست.

خب، در حاشیه‌ی دعوت به تقوا در قرآن -که از اوّل تا آخر آن بارها و بارها ماها به تقوا دعوت شدیم؛ به همین حقیقت کارساز و راهگشا- و در قبال این، تقوای از غیر خدا هم مطرح شده که به نظرم در سوره‌ی نحل است: وَ لَهُ الدّینُ واصِبًا اَفَغَیرَ اللهِ تَتَّقون؛(۹) آیا از غیر خدا ملاحظه میکنید؟ خب، غیر خدا یعنی چه؟ ملاحظه‌ی پدر انسان، مادر انسان که خوب است، ملاحظه‌ی برادر مؤمن که خیلی خوب است، اینها مراد نیست؛ یعنی قدرتهای غیر خدایی، قدرتهای ضدّ خدایی. پس وقتی ما پایبند تقوا شدیم، از قدرت خدا پروا میکنیم، از قدرتهای غیر خدا پروا نمیکنیم؛ «پروا نمیکنیم» یعنی ملاحظه‌ی آنها را نمیکنیم. نه اینکه حواسمان را جمع نمیکنیم؛ چرا، باید حواسمان جمع باشد امّا از آنها نمیترسیم، فکر نمیکنیم که زندگی ما، سعادت ما، آینده‌ِی ما، سرنوشت ما دست آنها است؛ این لازمه‌ی تقوا است. ببینید؛ اینها همه راه‌های پیروزی یک ملّت است‌، یعنی در یک امّت اسلامی وقتی تقوا بود، و این جور اندیشیدن، و این جور عمل‌ کردن بود، قهراً شکوفایی پیش می‌آید، حرکت پیش می‌آید و پیشروی، اعتلا، ارتقا، و آن وقت « لِیُظهِرَهُ عَلَی الدّینِ کُلِّه»(۱۰) میشود که [از سوی] خدای متعال، مکرّر و چند بار در قرآن آمده است.
تقوا دامنه‌ی وسیعی هم دارد؛ یعنی از خلوت دل شما تقوا وجود دارد که شهوات را در دل راه ندهید، رَیب و شکّ در حق را در دل راه ندهید، هوای نفْس را از خودتان دور کنید؛ [یعنی] این مشکلاتی که ماها دچارش هستیم.

۱۳۹۸/۰۲/۲۴

بیانات در دیدار مسئولان نظام

طرح بحث پیشنهادی

#نظر شخصی

موضوع: مناسک دینی یاری دهنده جبهه مقاومت

• 1. خدا می خواهد روی زمین یک بهشت زمینی رقم بزند. (2 آیه متناسب با این موضوع با توضیحات آورده شده)
  2. برای این هدف به انسان های تربیت شده نیاز هست. (جمله امام خمینی پیرامون هدف تربیت+ آیه آخر سوره فتح)
  3. یکی از جنبه های مهم تربیت دینی تربیت انسان های مقاوم است که در سختی های دنیا در صراط مستقیم بماند.(روایاتی از امیرالمومنین ع ودیگر ائمه در جهت سختی کشیدن در مسیرحق.)
  4. مناسک دینی هر کدام به نحوی یاری دهنده جبهه مقاومت در برابر استکبار هستند تا ان شالله آن هدف نهایی الهی در زمین محقق شود.
     1. مثلا روزه در جهت تربیت انسان های مقاوم است برای تحقق اهداف الهی در زمین.(جمله شهید مطهری در توضیح تقوا بعنوان غایت روزه- توضیح آقا در مورد روزه که موجب تقوا می شود و در انتها می گویند آن وقت است که لیظهره علی الدین کله پیش می آید.)
     2. اینکه توصیه شده انفاق به کسانی باشد که احصروا فی سبیل الله هستند.
     3. نماز به ما یاد می دهد که فقط در برابر خدا سر خم کنیم ونه غیر خدا
     4. حج وبرائت از مشرکین و ...
• فوائد وآثار وبرکات روزه از تفاسیر مختلف آورده شده تا در صورت نیاز مورد استفاده قرار بگیرد.
• ماجرای طالوت وجالوت که در همین جزء 2هست بعنوان یک نمونه از پیروزی جبهه مومن در برابر کفر با کمی نفرات (کم من فئه قلیله ...) با توضیحات آورده شده است
  1. هم به بحث کلی ما(تحقق بهشت زمینی توسط مومنین) مربوط است
  2. بعلاوه ارتباطش با روزه هم بیان شده است.

جملاتی از آقا ذیل همین فراز کم من فئه قلیله برای توضیح بیشتر آورده شده است که متناسب با دو بخش طرح بحث ماست. هم پیروزی جبهه ایمان بر کفر هم ارتباط با مناسکی مثل روزه ومعنویت حاصل از آن.)

• دو مطلب هم در ارتباط روزه با تقویت سیستم ایمنی بدن آورده شده. در صورت نیاز به خوبی خوانده شود تا درست مورد استفاده قرار بگیرد.