نور در حرم نور

تفسیر قران در محضر حضرت معصومه سلام الله علیها

نور در حرم نور

تفسیر قران در محضر حضرت معصومه سلام الله علیها

کلمات کلیدی

آخرین نظرات

13-1. نگرانی عاقبت بخیری (یوسف/101)

دوشنبه, ۷ خرداد ۱۳۹۷، ۰۹:۵۹ ق.ظ
12:101
۹۷/۰۳/۰۷ موافقین ۰ مخالفین ۰
امیرحسین صفاریان

j13

نظرات  (۵)

«عاقبت به خیری» یعنی مجموعه ی فعالیت هائی که در پایان کار، خیر و سعادت را برای انسان به دنبال دارد. هر چند که کسب خوبی‌ها و هدایت ها بسیار مهم است، اما مهم‌تر از آن، ماندن در آن مسیرها و حفظ آن خوبی‌ها و کمالات است. به‌طوری که علاوه بر طول زندگی که در سعادت می گذرد، خاتمه و عاقبت زندگی هم در سعادت و خوشبختی باشد. بسیاری از انبیاء همواره ترس از عاقبت داشته‌اند و در رأس آنها پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) است.

 در زمانه ما شخصی همچون حضرت امام خمینی (‌ره) نمونۀ بارزی است که پس از آن‌همه مجاهدت و خدمت، باز هم نگران عاقبت به‌خیری خود بود.

در ادامه شرح زیارت نامه حضرت معصومه (سلام الله علیها) به این فراز از دعا رسیدیم: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ أَنْ تَخْتِمَ لِی بِالسَّعَادَةِ = خدایا من از تو می خواهم که عاقبت مرا به سعادت ختم کنی».

خدا حضرت امام (سلام الله علیه) را رحمت کند. به ایشان عرض کردند: اگر شما یک دعای مستجاب از خداوند داشته باشید، آن چیست؟ ایشان فرمودند: «از خداوند می خواهم که عاقبت بخیر شوم». ما هم اگر یک دعای مستجاب داشته باشیم، همین است. به خاطر همین معمولاً مرکز خواسته ها و دعاها در حساس ترین شرایط در شب ها و مکان های خاص، «مغفرت» و «عاقبت بخیری» است که انسان باید از خدا طلب کند.

حقیقت «سعادت و شقاوت» هر کس در این است که عاقبت او چگونه خواهد شد؟ آیا عاقبت کار انسان  به خوشبختی می انجامد یا بد بختی و شقاوت؟

امیرالمومنین علی (علیه السلام) می فرماید: « إنّ حَقیقةَ السّعادَةِ أن یُخْتَمَ للمَرءِ عَمَلُهُ بالسَّعادَةِ و إنَّ حَقیقةَ الشَّقاءِ أنْ یُخْتَمَ للمَرْءِ عَمَلُهُ بالشَّقاءِ = به راستى که حقیقت خوشبختى آن است که پایان کار انسان خوشبختى باشد وحقیقت بدبختى آن است که کار انسان به بدبختى خاتمه یابد».

اگر به روایت مذکور دقت کنید، می بینید که حضرت خوشبختی را در دو محور بیان می کنند:

۱- « أن یُخْتَمَ للمَرءِ عَمَلُهُ بالسَّعادَةِ = پایان کار انسان خوشبختى باشد». یعنی باید با عمل به سراغ خوشبختی رفت. باید عمل و سبک زندگی ات به گونه ای باشد که تو را به سعادت برساند. پس هیچ وقت راحت نمی توان قضاوت کرد که فلانی چقدر خوشبخت است و من چقدر بدبخت هستم. ظواهر وضع موجود مهم نیست.

 گاهی انسان حسرت زندگی خیلی ها را می خورد، ولی در نهایت می بیند وضعش بهتر از آنهاست. یا اگر خدا دعاهایش را اجابت می کرد و جای کسانی قرارش می داد که حسرت شان را می خورد، به بدبختی و شقاوت می رسید. از نادانی است که انسان با دیدن ظواهر زندگی دیگران حسرت بخورد. چون از باطن زندگی مردم، چیزی نمی داند.

2- «و إنَّ حَقیقةَ الشَّقاءِ أنْ یُخْتَمَ للمَرْءِ عَمَلُهُ بالشَّقاءِ= و حقیقت بدبختى آن است که کار انسان به بدبختى خاتمه یابد». حقیقت بدبختی این است که عمل یک شخص او را به بدبختی بکشاند. عمل یک شخص یعنی سبک زندگی او که شامل انتخاب ها، ارتباطات و رفتارهای اوست. یعنی انسان کارهایی کند که عاقبتش را از دست بدهد. این ها بدبختی انسان است.

جادوگران زمان حضرت موسی در کتاب مجمع البیان می گوید اصبح سحره کفرةً و امثو شهداء البرره " جادوگران حضرت موسی صبح که از خواب بلند می شدند جادوگر بودند و کافر بودند، بعد از ظهر نیز شهید بودند.
انسان اینطوری است که ثبات ندارد، در روایات می گوید برصیصای عابد کسی بود که اسم اعظم خدا را بلد بود و مستجاب الدعوه بود، کسی بود که مردم وقتی حاجتی داشتند می رفتند پهلوی برصیصای عابد و می گفتند برای ما دعا کن، اینطور مقامی داشت و موقعی  که می خواست بمیرد، شیطان را سجده کرد و مرد. آدمی که اسم اعظم خدا را بلد است با سجده ی شیطان از دنیا رفت، کسی مثل حربن یزید عاقبت به خیر می شود، یکی مثل برصیصای عابد عاقبت به شر می شود، و هیچ کس نمی تواند عاقبت ما چگونه است. عاقبت دست خداست، و راه هایی دین برای آن مشخص کرده است که اگر چه کار کند عاقبت به خیر می شود، یا اگر چه کار کند عاقبت به شر می شود.
ممکن است یک نفر درس می خواند، در درس خواندنش عاقبت به خیر نشود، درس می خواند اما نتواند کار و خدمت کند، یکی هم درس می خواند و فراوان خدمت می کند، یک کسی منشاء خدمتی می شود و مردم از آن استفاده می کند، عاقبت به خیر شده است، یک کسی خدمتی را انجام می دهد ولی استفاده ای از آن نمی شود، 
جبران حکومتی ها 

دوستی داشتم که از کاتبان دستگاه بنی امیه بود. روزی به واسطه من، از امام ششم تقاضای ملاقات کرد و آن حضرت خواسته او را اجابت کردند. پس از ورود به محضر امام، سلام کرد و گفت: فدایت شوم، من در دیوان بنی امیه هستم و از اموال آنان به ثروت فراوانی رسیده ام و در پرداخت حقوق واجب دارایی خود کوتاهی کرده ام.
امام صادق «علیه السلام» در جواب فرمودند: اگر امثال شما بنی امیه را یاری نمی کردید، هرگز حقّ ما را سلب نمی کردند. جوان گفت: فدایت شوم، آیا برای من راه نجاتی هست؟ فرمودند: اگر بگویم انجام می دهی؟ گفت: آری انجام می دهم. فرمودند: پس، آنچه از دستگاه بنی امیه به دست آورده ای، رها کن. هر مالی غصب کرده ای، به صاحبش برگردان و اگر صاحب مال را نمی شناسی، از جانب او صدقه بده، من در پیشگاه خدای عزّوجل، بهشت را برای تو تضمین می کنم.
آن جوان پس از سکوتی طولانی گفت: فدایت شوم، آنچه فرمودی  انجام می دهم. سپس مطابق آنچه عهد کرده بود، عمل کرد؛ یعنی از همه اموال خود و حتّی از لباس هایی که به تن داشت، دست شست، تا جایی که من برای اینکه عریان نباشد، برایش لباس خریدم. چند ماهی نگذشت که مریض شد. روزی به عیادت او رفتم و مشاهده کردم که در حال احتضار است. چشمانش را گشود و به من گفت:  سوگند به خدا که مولای تو،  به وعده خود وفا کرد. این جمله را گفت و از دنیا رفت. آنگاه به حضور امام صادق «علیه السلام» رسیدم. آن حضرت چون به من نظر کرد، فرمود:  ای علی! سوگند به خدا، ما به وعده ای که به دوست تو دادیم، وفا کردیم. (الکافی، ج ۵، ص ۱۰۶)
عاقبت از عقب می آید؛ یعنی عاقبت بخیری در گرو گذشته صحیح افراد است و به عبارت دیگر تا عقبه درست نباشد آینده خوبی برای انسان رقم نخواهد خورد و محال است که عاقبت بخیری با گناه جمع شود. لذا عاقبت بخیری با توبه به معنی پشیمانی از اشتباهات گذشته و جبران آنها کاملا گره خورده است.
ثمّ کانَ عاقِبَهُ الّذینَ اساوا السُواى أن کذّبوا بَآیاتِ اللّه و کانوا بها یَستَهزِون: عاقبت افرادى که اعمال بد انجام مى دهند به اینجا منتهى شد که آیات خدا را تکذیب کردند. (روم ۱۰)
تاریخ نیز به روشنی گواهی می دهد که اگر کسی توبه کند و ضمن جبران گذشته، به اصلاح آینده بپردازد، آینده روشن و درخشانی در انتظار او خواهد بود

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی