نور در حرم نور

نوح: فَإِنْ تَوَلَّیْتُمْ فَما سَأَلْتُکُمْ مِنْ‏ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِیَ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ وَ أُمِرْتُ أَنْ أَکُونَ مِنَ الْمُسْلِمینَ (72) یونس

نوح: وَ یا قَوْمِ لا أَسْئَلُکُمْ‏ عَلَیْهِ مالاً إِنْ أَجرِیَ‏ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ وَ ما أَنَا بِطارِدِ الَّذینَ آمَنُوا إِنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ لکِنِّی أَراکُمْ قَوْماً تَجْهَلُونَ (29) هود

وَ ما تَسْئَلُهُمْ عَلَیْهِ مِنْ‏ أَجْرٍ إِنْ هُوَ إِلاَّ ذِکْرٌ لِلْعالَمینَ (104) یوسف

قُلْ ما أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ‏ أَجْرٍ إِلاَّ مَنْ شاءَ أَنْ یَتَّخِذَ إِلى‏ رَبِّهِ سَبیلاً (57) فرقان

قُلْ ما أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ‏ أَجْرٍ وَ ما أَنَا مِنَ الْمُتَکَلِّفینَ (86)

ذلِکَ الَّذی یُبَشِّرُ اللَّهُ عِبادَهُ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ‏ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى‏ وَ مَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فیها حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ (23) شوری

یک طوری که از شعارهای اصلی پیامبران محسوب می شود.

          أُولئِکَ الَّذینَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُداهُمُ اقْتَدِهْ قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ‏ عَلَیْهِ أَجْراً إِنْ هُوَ إِلاَّ ذِکْرى‏ لِلْعالَمینَ (90) انعام

نوح: وَ ما أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ‏ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِیَ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّ الْعالَمینَ (109) شعراء

هود: وَ ما أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ‏ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِیَ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّ الْعالَمینَ (127) شعراء

صالح: وَ ما أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ‏ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِیَ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّ الْعالَمینَ (145) شعراء

لوط: وَ ما أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ‏ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِیَ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّ الْعالَمینَ (164) شعراء

شعیب: وَ ما أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مِنْ‏ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِیَ إِلاَّ عَلى‏ رَبِّ الْعالَمینَ (180) شعراء

و از دلایل پیامبری آنها محسوب می شود.

            وَ جاءَ مِنْ أَقْصَا الْمَدینَةِ رَجُلٌ یَسْعى‏ قالَ یا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلینَ (20) اتَّبِعُوا مَنْ لا یَسْئَلُکُمْ أَجْراً وَ هُمْ مُهْتَدُونَ (21) یس

از احتجاجات علیه کفار محسوب می شود.

3- اگر انبیا دنبال سوء استفاده بودند، به سراغ اشراف مى‏رفتند، نه فقرا. «لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مالًا»

            أَمْ تَسْئَلُهُمْ‏ أَجْراً فَهُمْ مِنْ مَغْرَمٍ مُثْقَلُونَ (40) الطور

أَمْ تَسْئَلُهُمْ‏ أَجْراً فَهُمْ مِنْ مَغْرَمٍ مُثْقَلُونَ (46) قلم

#نکته: اثر اجر نخواستن: دهان دشمن بسته می شود و معلوم می شود که این راه حق است.

تفسیر نمونه    ج‏15    137

بدون شک این عدم مطالبه اجر هر گونه اتهامى را از پیامبران راستین دفع مى‏کند، بعلاوه مى‏توانند با آزادى کامل به کار خود ادامه دهند و قفل و بندهایى که بر اثر رابطه مادى ممکن است بر زبان آنها گذاشته شود از بین مى‏رود.

تفسیر نمونه    ج‏18    145

اگر مى‏بینید من در بعضى از سخنانم که از سوى پروردگار آورده‏ام به شما گفته‏ام: لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبى‏:" من از شما پاداشى نمى‏طلبم جز دوستى خویشاوندانم" (شورى- 23).

این نیز سودش به خود شما بازگشت مى‏کند چرا که مودت ذى القربى بازگشت به مساله" امامت و ولایت" و" تداوم خط نبوت" است که آن نیز براى ادامه هدایت شما ضرورى است.

نکاتی از تفسیر نور

2- مبلّغِ موّفق و مؤثّر کسى است که چشم به مال مردم نداشته باشد و این را به مردم اعلام کند. «فَما سَأَلْتُکُمْ مِنْ أَجْرٍ»

2- رمز موفّقیّت مبلّغ، توقّع نداشتن از مردم و بى‏اعتنایى به سرمایه‏داران است.

«لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ مالًا» البتّه مبلّغان دینى نزد خداوند، اجر بزرگى دارند. «إِنْ أَجرِیَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ»

3- انبیا هیچ گونه پاداشى از مردم نمى‏خواستند، نه مال، نه خدمات و امثال آن.

4- اگر همه‏ى مردم از دین اعراض کنند، در رهبر الهى تاثیرى ندارد، بلکه او تسلیم دین خداست‏

5- کسى که به پاداش اخروى عقیده دارد، به راحتى دل از پاداش‏هاى دنیوى مى‏کَند.

از آنجا که بارها در قرآن پاداش نخواستن و بى‏توقّعى انبیا علیهم السلام از مردم مطرح شده است، معلوم مى‏شود که امور مادّى از بزرگ‏ترین موانع گرایش مردم به حقّ است.

9- اخلاص و بى توقّعى، رمز موفقیّت است. «وَ ما أَسْئَلُکُمْ»

10- اخلاص و توکّل، لازمه‏ى تبلیغ است. إِنْ أَجْرِیَ‏ ...

11- کسى که هستى را اداره مى‏کند، زندگى مرا نیز اداره خواهد کرد. «إِنْ أَجْرِیَ إِلَّا عَلى‏ رَبِّ الْعالَمِینَ»

2- آن چه زشت است سؤال و در خواست مزد است، ولى اگر خود مردم با عشق و بدون اکراه هدیه‏اى به مبلّغ دین دادند حساب دیگرى دارد. مى‏فرماید: «ما سَأَلْتُکُمْ» و نمى‏فرماید: نمى‏گیرم.

نهج البلاغه (نامه 47) وصیت امیرالمومنین ع : وَ قُولَا بِالْحَقِّ وَ اعْمَلَا لِلْأَجْرِ

هرچه قدر هم اجر بدهند اجر اخروی بالاتر است و تمام دنیا هم در برابر ثواب الهی چیزی نیست

 وَ لَأَجْرُ الْآخِرَةِ خَیْرٌ لِلَّذینَ آمَنُوا وَ کانُوا یَتَّقُونَ (57) یوسف

وَ الَّذینَ هاجَرُوا فِی اللَّهِ مِنْ بَعْدِ ما ظُلِمُوا لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ لَأَجْرُ الْآخِرَةِ أَکْبَرُ لَوْ کانُوا یَعْلَمُونَ (41) نحل

إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ إِنَّا لا نُضیعُ أَجْرَ مَنْ‏ أَحْسَنَ‏ عَمَلاً (30) کهف

[200] 204

وَ قَالَ ع‏ لَا یُزَهِّدَنَّکَ‏ فِی الْمَعْرُوفِ مَنْ لَا یَشْکُرُهُ لَکَ فَقَدْ یَشْکُرُکَ عَلَیْهِ مَنْ لَا یَسْتَمْتِعُ بِشَیْ‏ءٍ مِنْهُ وَ قَدْ تُدْرِکُ [یُدْرَکُ‏] مِنْ شُکْرِ الشَّاکِرِ أَکْثَرَ مِمَّا أَضَاعَ الْکَافِرُ- وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ‏