نور در حرم نور

إِنْ تُبْدُوا خَیْراً أَوْ تُخْفُوهُ أَوْ تَعْفُوا عَنْ‏ سُوءٍ فَإِنَّ اللَّهَ کانَ عَفُوًّا قَدیراً (149) نساء

            خداوند عفو کننده است پس ما هم عفو کننده باشیم

… ِ وَ لْیَعْفُوا وَ لْیَصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَکُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحیمٌ (22) نور

            همانطور که انتظار داریم و دوست داریم خدا از ما در گذرد، ما هم باید از دیگران درگذریم و آنها را عفو کنیم

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْواجِکُمْ وَ أَوْلادِکُمْ عَدُوًّا لَکُمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَ إِنْ تَعْفُوا وَ تَصْفَحُوا وَ تَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحیمٌ (14)

            به خصوص این جلوه عفو و رحمت باید در خانواده میان ازواج و اولاد برقرار باشد. حتی اولاد و ازواجی که دشمن شما ممکن است باشند

این مساله در حضرت یوسف بسیار جلوه گر بود که برادرانش را با این همه ظلمی که به او کرده بودند ببخشید و آنها را با همه خانواده به مصر فراخواند و خانواده را دوباره در کنار هم جمع کرد { ً وَ أْتُونی‏ بِأَهْلِکُمْ أَجْمَعینَ (93)

... َ قالَ ادْخُلُوا مِصْرَ إِنْ شاءَ اللَّهُ آمِنینَ (99)}

الکافی (ط - الإسلامیة)    ج‏2    107     باب العفو ..... ص : 107

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص فِی خُطْبَتِهِ‏ أَ لَا أُخْبِرُکُمْ بِخَیْرِ خَلَائِقِ‏ «2» الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ الْعَفْوُ عَمَّنْ‏ ظَلَمَکَ‏ وَ تَصِلُ مَنْ قَطَعَکَ وَ الْإِحْسَانُ إِلَى مَنْ أَسَاءَ إِلَیْکَ وَ إِعْطَاءُ مَنْ حَرَمَکَ.

            همین این اوصاف در حضرت یوسف ع بود.

            برادرانش قطع رحم و ظلم به او کرده بودند و نسبت به او بدی کرده بودند و او را محروم کرده بودند ولی هیچ کدام از این ها را انتقام نگرفت بلکه حتی به آنها احسان کرد (5 بار در این سوره با وصف محسن از حضرت یوسف یاد می شود)

أعلام الدین فی صفات المؤمنین       307     من کلام الرضا ع ..... ص : 307

وَ قَالَ ع‏ فِی تَفْسِیرِ قَوْلِهِ تَعَالَى‏ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِیلَ‏ «2» فَقَالَ عَفْوٌ مِنْ‏ غَیْرِ عُقُوبَةٍ وَ لَا تَعْنِیفٍ وَ لَا عَتَبٍ‏

بدون مجازات و نکوهش و سرزنش

الأمالی( للصدوق)       336     المجلس الرابع و الخمسون

َ عَنْ عَمْرِو بْنِ ثَابِتٍ عَنِ الصَّادِقِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ ع قَالَ‏ قَالَ لِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ زَیْنُ الْعَابِدِینَ ع فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِیلَ‏ قَالَ الْعَفْوَ مِنْ‏ غَیْرِ عِتَاب‏

          حضرت یوسف هم بدون سرزنش و عتاب برادرانش را بخشید

قالَ لا تَثْریبَ عَلَیْکُمُ الْیَوْمَ یَغْفِرُ اللَّهُ لَکُمْ وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمینَ (92)

          ِ مِنْ بَعْدِ أَنْ نَزَغَ الشَّیْطانُ بَیْنی‏ وَ بَیْنَ إِخْوَتی

حتی هنگام گزارش به پدرش این جریان را به شیطان نسبت داد و دیگر به روی برادرانش نیاورد‏

آن چیزی که ارزشمند است هنگام قدرت یافتن عفو کردن است و گرنه هنگام ضعف عفو کردن گاهی از روی همان ضعف است نه از کرامت نفسانی

آن چیزی که بزرگواری یوسف ع را نشان می دهد این است که هنگامی که قدرت یافت و برادرانش به او محتاج بودند از آنها انتقام نگرفت و آنها را بخشید و با امنیت و احترام در مصر جای داد

من لا یحضره الفقیه    ج‏4    396     و من ألفاظ رسول الله ص الموجزة التی لم یسبق إلیها ..... ص : 376

عن رسول الله ص: أَوْلَى‏ النَّاسِ‏ بِالْعَفْوِ أَقْدَرُهُمْ عَلَى الْعُقُوبَة

نهج البلاغة (للصبحی صالح)       470     11 - ..... ص : 470

وَ قَالَ ع‏ إِذَا قَدَرْتَ عَلَى عَدُوِّکَ فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ‏ شُکْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَیْه‏

تحف العقول    النص    324     و من کلامه ع سماه بعض الشیعة نثر الدرر ..... ص : 315

ثَلَاثٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ اسْتَکْمَلَ الْإِیمَانَ مَنْ إِذَا غَضِبَ لَمْ یُخْرِجْهُ غَضَبُهُ مِنَ الْحَقِّ وَ إِذَا رَضِیَ لَمْ یُخْرِجْهُ رِضَاهُ إِلَى الْبَاطِلِ وَ مَنْ إِذَا قَدَرَ عَفَا

 الإرشاد فی معرفة حجج الله على العباد    ج‏1    298     کلامه ع فی الحکمة و الموعظة ..... ص : 295

وَ قَوْلُ امیرالمومنین ع‏ الْعَفْوُ یُفْسِدُ مِنَ‏ اللَّئِیمِ بِقَدْرِ إِصْلَاحِهِ مِنَ الْکَرِیم‏

تصنیف غرر الحکم و درر الکلم       245     فضیلة العفو و الترغیب فیه ..... ص : 244

5014 جَازِ بِالْحَسَنَةِ وَ تَجَاوَزْ عَنِ السَّیِّئَةِ مَا لَمْ‏ یَکُنْ‏ ثَلْماً فِی الدِّینِ أَوْ وَهْناً فِی سُلْطَانِ الْإِسْلَامِ (373/ 3).

من لا یحضره الفقیه    ج‏2    625     باب الحقوق ..... ص : 618

ُ وَ حَقُّ مَنْ أَسَاءَکَ أَنْ تَعْفُوَ عَنْهُ وَ إِنْ عَلِمْتَ‏ أَنَ‏ الْعَفْوَ یَضُرُّ انْتَصَرْتَ قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى‏ وَ لَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولئِکَ ما عَلَیْهِمْ مِنْ سَبِیلٍ‏

#نکته: گاهی می بینیم در جامعه چنان بحث عفو مطرح می شود که می گویند هر قاتلی را عفو کنید (حتی قاتلی که از فعل خود پشیمان نیست) و چنان فضاسازی رسانه ای می کنند که گویی ولیّ دم ظالم است در حالی که قصاص حق ولی دم است و عفو یک کرامتی از جانب او محسوب می شود.

نباید جوری فضا سازی کرد که قصاص و حدود الهی ظالمانه جلوه داده بشود و جای جلاد و شهید عوض بشود.